Rusya’nın Kırım’ı İlhakının Yıldönümü
Rusya’nın Kırım Yarımadası'nı Ukrayna’dan yasa dışı ilhak etmesinin üzerinden 11 yıl geçti. Kırım’ın ilhakı süreci, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de dönemin Rusya yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in Avrupa Birliği (AB) ile Ortaklık Anlaşması’nı imzalamayı ertelemesi üzerine 21 Kasım 2013'te başlayan protestolarla başladı.
Kırım’ın İlhak Süreci
Protestolar sonucunda Yanukoviç, 22 Şubat 2014'te ülkeden kaçmak zorunda kaldı. Ardından Batı yanlısı siyasetçiler yönetime geçtikten sonra Kırım’da Rusya yanlısı gösteriler başladı. Yarımada’da eylemler sonrasında Kırım Tatarlarını etkileyen Rusya karşıtı hareketler arttı.
25 Şubat 2014’te Kırım Parlamentosu, Rusya yanlılarının yoğun baskısı altında referandum kararı almayı amaçladı. Bu tarihte 400 kişilik bir kalabalık parlamento binasını bastı.
Referandum ve Sonrası
6 Mart 2014’te Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosu, Kırım'ın Rusya'ya bağlanması için referandum yapılması kararını duyurdu. 16 Mart 2014 tarihinde gerçekleşen sözde referandumun sonucunda, uluslararası camia tarafından geçersiz sayıldı.
21 Mart 2014'te Rusya, referandum sonucunu tanıyarak Kırım'ı yasadışı bir şekilde ilhak etti. İlhak sonrası Kırım Tatar Türklerine yönelik baskılar arttı ve uluslararası toplum bu durumu kınadı.
Rus Ordusu ve Donanma
Rusya’nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna’ya başlattığı savaşta, Kırım önemli bir stratejik nokta haline geldi. Ukrayna, Batı destekli operasyonlar gerçekleştirerek Kırım'daki Rus Karadeniz Donanması’na saldırılar düzenledi. Özellikle son bir yılda, Storm Shadow füzeleri ile Kırım’daki önemli tesislere ve donanmalara yönelik hedefler belirlendi.
İlhakın Sonrası ve Güncel Durum
Rusya, 30 Eylül 2022'de Ukrayna'nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerini ilhak etti. Bu süreçte Kırım, Donbas ile kara yolu bağlantısı kurmak için stratejik bir önem taşıyor.
Uluslararası toplum, müzakerelerin devam ettiği bu dönemde, Washington'un Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne yönelik tartışmalar açmasının ardından Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy topraklarının bütünlüğünden vazgeçmeyeceğini vurguladı. Rusya ise Kırım’ın durumunun tartışmaya açılamayacağını savunuyor.
