Prof. Dr. Soner Solmaz: Sürekli yorgunluğun nedeni B12 eksikliği olabilir
Acıbadem Adana Hastanesi İç Hastalıkları ve Yetişkin Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Soner Solmaz, tedavi edilmeyen B12 vitamini eksikliğinin kansızlıktan depresyona kadar geniş bir yelpazede sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtti. Solmaz, şikâyetleri olan kişilerin B12 düzeylerini kontrol ettirmesini önerdi.
B12 vitamininin rolü ve belirti spektrumu
B12 vitamini, enerji üretiminden kırmızı kan hücrelerinin yapımına, sinir sistemi ve beyin fonksiyonlarının korunmasına dek birçok hayati işlevde rol oynar. Eksikliği; sürekli yorgunluk, halsizlik, konsantrasyon kaybı gibi yakınmaların yanı sıra uzun vadede daha ciddi tablolar oluşturabilir.
Prof. Dr. Solmaz, eksikliğin sessiz ilerleyebileceğini, ancak vücudun çeşitli sinyaller gönderdiğini vurguladı: sürekli yorgunluk ve halsizlik, baş dönmesi, nefes darlığı, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, el ve ayaklarda karıncalanma veya uyuşma, denge sorunları, kas zayıflığı, ruh hali değişiklikleri, depresyon ve sinirlilik. Bu belirtiler varsa vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerektiğini söyledi.
Hangi gruplar daha yüksek riskte?
Prof. Dr. Solmaz, B12 eksikliğinin herkeste görülebileceğini ancak bazı gruplarda daha sık rastlandığını belirtti. Vejetaryen ve veganlar, 50 yaş üstü yetişkinler, mide veya bağırsak ameliyatı geçirenler, Crohn, çölyak gibi sindirim sistemi sorunları olanlar ile düzenli olarak Metformin veya mide asidini azaltan ilaç kullananlar risk altında sayıldı.
Solmaz, B12'nin ağırlıklı olarak hayvansal kaynaklarda bulunduğunu belirterek et, tavuk, hindi, balık, süt, yoğurt, peynir ve yumurtayı en güçlü doğal kaynaklar arasında sıraladı. Vejetaryen bireyler için B12 ile zenginleştirilmiş gıdalar ve doktor kontrolünde alınan takviyelerın önemine dikkat çekti ve hiçbir hastanın kendi başına takviye kullanmaması gerektiğini vurguladı.
Yüksek B12 seviyeleri de göz ardı edilmemeli
Genellikle eksikliğe odaklanılsa da Prof. Dr. Solmaz, sebepsiz görülen yüksek B12 düzeylerinin de araştırılması gerektiğini söyledi. Kişinin takviye almadığı ve beslenmesinde aşırı B12 bulunmadığı halde kanda yüksek B12 saptanırsa bunun mutlaka incelenmesi gerektiğini ifade etti.
Yüksek B12 genellikle belirti vermez, ancak bazı hastalarda ciltte kaşıntı, iştahsızlık, sindirim bozuklukları ve kilo kaybı görülebilir. Solmaz, karaciğer hastalıkları, bazı kanser türleri ve böbrek yetmezliği gibi durumların kandaki B12 düzeyini yükseltebileceğine dikkat çekti ve "B12 yüksekliği her zaman kanser anlamına gelmez, ancak vücudun depolama ve kullanım dengesinde bozulma olduğunu gösterebilir" diyerek karaciğer ve böbrek fonksiyon testlerinin gerekebileceğini belirtti.
Son olarak Solmaz, sebebi açıklanamayan yüksek veya düşük B12 seviyesinin vücudun bir uyarısı olduğunu, bu durumun hafife alınmaması gerektiğini ve düzenli kan kontrolleriyle erken tanının ciddi hastalıkların önlenmesinde önemli rol oynadığını vurgulayarak sözlerini tamamladı.
İÇ HASTALIKLARI VE YETİŞKİN HEMATOLOJİ UZMANI PROF. DR. SONER SOLMAZ, TEDAVİ EDİLMEYEN B12 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN KANSIZLIKTAN DEPRESYONA KADAR PEK ÇOK TABLOYA YOL AÇABİLECEĞİNE BELİRTEREK, "BU NEDENLE HALSİZLİK, UYKU İSTEĞİ, UNUTKANLIK GİBİ ŞİKAYETLERİ OLAN HERKES, B12 DÜZEYİNİ KONTROL ETTİRMELİDİR" DEDİ.
