Pasifik Ateş Çemberi, dünyada meydana gelen depremlerin yaklaşık %90'ını ve büyük sarsıntıların %80'ini barındıran kritik bir bölgedir. Bu sismik kuşak, Şili'den Yeni Zelanda'ya kadar uzanan 40 bin kilometrelik alanda, sık sık depremler ve volkanik patlamalarla dikkat çekmektedir.
Yer kabuğundaki kırılmalar sonucu oluşan depremler, tektonik, volkanik ve çöküntü olmak üzere üç türde sınıflandırılmaktadır. Depremlerin büyüklüğü, açığa çıkan enerjiye dayalı olarak ölçülürken, şiddeti ise bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir. Türkiye, bu aktif deprem kuşaklarından biri üzerinde yer alması nedeniyle, depremlerle ilgili farkındalığı artırmak amacıyla her yıl 1-7 Mart tarihlerini "Deprem Haftası" olarak kutlamaktadır.
ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi (USGS) verilerine göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 500 bin deprem meydana gelmektedir. Bu sarsıntıların yalnızca 100 bini insanlı hissedilirken, 100'ü ciddi hasarlara neden olmaktadır. Alp-Himalaya Deprem Kuşağı da, dünya depremlerinin %5 ila 6'sına ev sahipliği yapmaktadır.
Geçen yıl, Pasifik Ateş Çemberi'nde büyüklüğü 7'nin üzerinde 10 adet önemli deprem kaydedilmiştir. Bu depremler, Japonya, Çin, Tayvan, Peru, Filipinler, Şili, Rusya, ABD ve Vanuatu gibi ülkelerde meydana gelmiştir. Dikkat çeken olaylardan biri de, Japonya'nın Noto Yarımadası'nda meydana gelen bir dizi depremdir. Büyüklükleri 5 ile 7 arasında değişen bu sarsıntılar, 240'tan fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştur.
Dünya çapında 2023 yılı, büyüklüğü 7'nin üzerinde 19 önemli deprem yaşanmasıyla damgasını vurmuştur. Türkiye'de 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler, büyük kayıplarla sonuçlanmış ve "yüzyılın felaketi" olarak tanımlanmıştır. Ayrıca, Fas ve Afganistan'da da ciddi can kayıpları yaşanmıştır.
GEM tarafından oluşturulan Küresel Sismik Risk Haritası, depremlerin neden olduğu yıllık ortalama kayıpları coğrafi olarak göstermektedir. Yıllık can kaybı açısından en riskli ülkeler arasında Çin, Pakistan, Türkiye, Hindistan ve İran öne çıkmaktadır. Ekonomik kayıp bakımından ise Japonya, ABD, Çin, İtalya ve Türkiye en riskli ülkeler arasında yer almaktadır.
Sonuç olarak, Pasifik Ateş Çemberi, hem sismik aktivitenin yüksekliği hem de can ve mal kaybına neden olması açısından kritik bir bölge olmaya devam etmektedir. Depreme karşı farkındalığın artırılması ve hazırlıkların yapılması, bu risklerin azaltılması için büyük önem taşımaktadır.
