Oş'ta '2. Uluslararası Maveraünnehir'den Anadolu'ya İslam Alimleri' Sempozyumu
Kırgızistan'ın Oş şehrinde düzenlenen '2. Uluslararası Maveraünnehir'den Anadolu'ya İslam Alimleri: Karahanlılar Dönemi' sempozyumu, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ile Kırgızistan Oş Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi iş birliğiyle gerçekleştirildi. Etkinlikte Kırgızistan, Türkiye, Kazakistan, Özbekistan ve Azerbaycan dahil olmak üzere 8 ülkeden akademisyenler yer aldı.
Sempozyumun amacı ve açılış vurguları
Oş Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Niyazalı Aripov açılış konuşmasında sempozyumun Karahanlılar döneminde Orta Asya ve Kırgızistan'da ortaya çıkan İslam alimlerinin katkılarını değerlendirmeyi hedeflediğini belirtti. Aripov'un ifadesiyle: '9-13. yüzyıllarda, Karahanlılar döneminde, Orta Asya ve Kırgızistan'da ortaya çıkan İslam alimleri, ahlak ve bilim alanlarında dünyaya birçok katkılarda bulundu. Bugünkü etkinliğimiz onlara ithaf edilmiştir.'
Oş Devlet Üniversitesi Rektör Yardımcısı Elzarbek Eşarov ise Karahanlılar döneminde İslam'ın resmi din kabul edilmesinin ardından medreseler, kütüphaneler ve ilim merkezlerinin kurulduğunu; bu dönemde Satuk Buğra Han, Yusuf Has Hacib (Cusup Balasagun) ve Mahmud Kaşgari gibi önemli alimlerin yetiştiğini vurguladı.
Tarihî izler ve bölgesel birlik vurgusu
Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı Din İşleri ve Etnik İlişkiler Ulusal Ajansı Oş İl Teşkilatı Başkanı Ruhatbek Adıbekuulu, İslamiyet'in Orta Asya'ya 7. yüzyılda girdiğini, ancak Karahanlılar döneminde bunun devlet politikası haline geldiğini belirtti. Adıbekuulu, Kırgızistan'daki Burana ve Özgön minareleri gibi eserlerin bu medeniyetin izlerini taşıdığını kaydetti.
Oş Bölge Müftüsü Sultan Gafurov konuşmasında Maveraünnehir'den Anadolu'ya kadar uzanan halklar arasındaki birlik ve beraberliğin önemini öne çıkardı ve Kırgızistan ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmesine katkılarından dolayı Türkiye devlet yöneticilerine ve Diyanet İşleri Başkanlığı'na teşekkür etti.
Bilimsel ilgi ve sempozyum programı
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nuri Adıgüzel, sempozyumda Karahanlı düşüncesinin ele alınmasının aynı zamanda İslam düşüncesinin yenilenmesi ve yeni ufuklarının tartışılması anlamına geldiğini belirtti.
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Hadis Tarihi Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Emin Özafşar sempozyumun amaçlarını özetleyerek, 'Müstesna bir gündemle, çok özel bir coğrafyada ve bu topraklarda 4 asra yakın egemen olmuş bir hanedanın ve onun halkının ürettiği bilim, sanat, edebiyat, kültür, mimari ve siyaset modelini tartışmak üzere toplandık.' dedi. Özafşar, bilim çevrelerinin son zamanlarda Karahanlılar dönemine yoğunlaştığını ve bu sempozyumun bu çalışmalara örnek teşkil ettiğini söyledi.
Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Doç. Dr. Ferhat Gökçe etkinliğin akademik bağları güçlendirmeyi amaçladığını belirtirken, sempozyumda din, dil, kültür, mimari ve tarih alanlarında toplam 91 tebliğ sunulacağının altını çizdi.
Sonuç
Etkinlik, Karahanlılar dönemine dair tarihî, kültürel ve dinî boyutları akademik platformda tartışmaya açarak bölgesel iş birliğini pekiştirmeyi hedefliyor. Sempozyum, mevcut çalışmalara katkı sunma ve Orta Asya ile Anadolu arasındaki ilmî mirası görünür kılma yönünde bir zemin oluşturuyor.
Kırgızistan'ın Oş şehrinde, "2. Uluslararası Maveraünnehir'den Anadolu'ya İslam Alimleri: Karahanlılar Dönemi" sempozyumu düzenlendi. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ile Kırgızistan Oş Devlet Üniversitesi ilahiyat fakültelerinin ortak organizasyonuyla gerçekleştirilen sempozyuma, Kırgızistan, Türkiye, Kazakistan, Özbekistan ve Azerbaycan'ın da aralarında bulunduğu 8 ülkeden akademisyenler katıldı.
