ORİKEM: Orman güvenliğinde dijital izleme ve anlık müdahale
MEHMET CAN TOPTAŞ - Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü (OGM), ORİKEM Projesi kapsamında geliştirilen yapay zeka destekli fotokapanlarla ormanlarda anlık tespit ve müdahale imkânı sağlıyor. AA muhabirinin OGM yetkililerinden edindiği bilgilere göre, proje yerli ve milli teknolojilerle orman suçlarına karşı etkin koruma amaçlıyor.
Nasıl çalışıyor?
ORİKEM kapsamında orman içlerine yerleştirilen fotokapanlardan gelen görüntüler otomatik olarak analiz ediliyor. Görüntüler yapay zeka tarafından sınıflandırılırken, sistem hem istatistiki veri üretimine hem de stratejik planlamaya veri sağlıyor. ORİKEM merkezi, Türkiye haritası üzerinden sürekli izleme yaparak anlık görüntüleri ve sahadan gelen verileri takip ediyor.
Merkezden izleme ve anında uyarı
OGM Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanı Sabri Kızılkaya sistemin işleyişini şöyle aktarıyor: "Bu sistem üzerinden Türkiye genelindeki tüm ormanlara yerleştirmiş olduğumuz fotokapanlar sayesinde anlık görüntü alıyoruz."
Kızılkaya, yapay zeka destekli fotoğrafın sistem tarafından tanımlandığını belirterek, "Eğer burada ormanda usulsüzlüğe sebep olabilecek bir araç, bir insan ya da bir kesim aleti, motorlu testere gibi suç aletine yönelik bir şey varsa sistem otomatik algılıyor ve ilgili şefimize elektronik ileti gönderiyor." dedi.
Saha organizasyonu ve sayısal kapasite
Projede, 30 orman bölge müdürlüğü kapsamında 2 bin 800 fotokapan ile ormanlar 7 gün 24 saat izleniyor. OGM organizasyonunda 283 orman işletme müdürlüğü ve bu işletmelere bağlı 2 bin 156 şeflik bulunuyor; gelen uyarılar sahadaki birimlere hızlıca iletiliyor.
Uygulama alanları ve etkileri
Merkezde harita üzerinden yapılan izleme sayesinde yol kontrolleri, izinsiz taşıma tespiti ve belgelerin doğrulanması gibi süreçler yürütülüyor. Kızılkaya, sistemin araç içlerindeki kesici aletleri tespit edebildiğini ve gönderilen uyarılarla ihbar mekanizmalarının çalıştırıldığını belirtti. Bu sayede kaçakçılık olaylarına anında müdahale edilerek suçüstü yakalamalar gerçekleştirilebiliyor.
Stratejik hedefler
Fotokapan kullanımının yaygınlaştırılmasıyla birlikte bilinç, farkındalık ve caydırıcılık unsurlarının güçlendirilmesi hedefleniyor. Ayrıca, ormanlarda her yıl dijital izleme ve kontrol teknolojilerinin yenilenerek yapay zeka temelli orman koruma teknolojilerinin geliştirilmesi planlanıyor.