Nefes darlığına dikkat: belirtiler ve olası nedenler
Medicana Bursa Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülay Kaplan, nefes darlığının (dispne) önemsenmemesi halinde zamanla daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtiyor. Nefes darlığı, efor sırasında zorlanma veya daha fazla hava ihtiyacı duyma şeklinde tanımlanır ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Nefes darlığı nasıl kendini gösterir?
Nefes darlığı; yürüme, merdiven çıkma gibi günlük aktivitelerde zorlanma, geçmişe göre daha fazla güç harcama veya yeterince hava alamama hissi şeklinde ortaya çıkar. Tıp dilinde 'dispne' olarak adlandırılan bu durum, kişinin sanki tam olarak nefes alamıyormuş gibi hissetmesine neden olur.
Nefes darlığı akciğer kaynaklı olabildiği gibi kalp ve damar hastalıklarına da bağlı olabilir; bu nedenle doğru tanı için hekime başvurulması gerekir.
Astım ve KOAH
Dr. Kaplan, astımın hava yollarının daralması sonucu yaşam boyu tekrarlayan ataklar ile seyrettiğini ve hasta yaşam kalitesini düşürdüğünü belirtiyor. Dünya genelinde astımın yaklaşık 300 milyon kişiyi etkilediği ifade ediliyor. Astım ataklarını azaltmak için hastalığı tetikleyen etmenlerden korunmanın önemi vurgulanıyor; astımın en yaygın belirtileri arasında nefes darlığı ve öksürük yer alır.
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) ise istatistiklere göre dünyada ölüme yol açan hastalıklar arasında 4. sırada yer alıyor. KOAH ilerleyici ve geri dönüşümü olmayan bir akciğer hastalığıdır; sigara bu hastalığın başlıca nedenidir. Ayrıca teşhis gecikmeleri de mortaliteyi artırmaktadır. İnsanlar genellikle nefes darlığı veya öksürüğü ciddiye almayarak yaşamlarına devam ettikçe KOAH ilerleyebilir ve tedavi edilemez hale gelebilir.
Zatürre (Pnömoni)
Zatürre, akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır ve çoğunlukla bakteriler olmak üzere çeşitli mikroorganizmalara bağlı gelişir. Zatürrenin ilk belirtilerinden biri öksürüktür; diğer belirtiler arasında kirli/ilaveli balgam, halsizlik, iştahsızlık, ateş, üşüme, titreme, bulantı, kusma, baş ağrısı, göğüs ağrısı ve nefes darlığı sayılmaktadır. Göğüs ağrısı ve nefes darlığı görüldüğünde göğüs boşluğunda iltihabi sıvı birikmesi olasılığı akla gelebilir. Erken teşhis ve tedavi ile hastanın eski sağlığına dönmesi mümkündür.
Kalp yetmezliği ve diğer nedenler
Kalp, kasılıp gevşeyerek vücuda kan pompalayan bir organdır; kalp yetmezliği genellikle kalp krizi, kalp damar hastalıkları veya yüksek tansiyon gibi durumlar nedeniyle kalp kasının zarar görmesiyle ortaya çıkar. Kalp yetmezliğinin en önemli belirtisi nefes darlığıdır. Diğer belirtiler arasında öksürük, iştahsızlık, yorgunluk, ödem, çarpıntı, kilo alımı ve geceleri sık idrara kalkma bulunur.
Ayrıca obezite (hastalık derecesine varan şişmanlık) belirtileri arasında da nefes darlığı ön plandadır.
Sonuç ve öneri
Nefes darlığı ciddiye alınmalı ve nedeninin belirlenmesi için sağlık kuruluşuna, hekime başvurulmalıdır. Çünkü nefes darlığı birçok farklı sistemik ve lokal hastalığın belirtisi olabilir; erken tanı hem tedavi seçeneklerini genişletir hem de olası komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur.
NEFES DARLIĞI RAHATSIZLIĞI, DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HASTALIKLARDAN BİRİ OLDUĞUNU BELİRTEN GÖĞÜS HASTALIKLARI UZMANI DR. GÜLAY KAPLAN, ÖNEMSENMEYEN NEFES DARLIĞININ, ZAMANLA DAHA CİDDİ RAHATSIZLIKLARA SEBEP OLABİLECEĞİNİ SÖYLEDİ.
