NASA, 1958 yılında kurulduğundan beri bilimsel araştırmalara büyük katkılarda bulunan bir kuruluş olmuştur. Uzay keşiflerine yönelik çalışmaları, Apollo programıyla Ay'a insan gönderme hedefinden, Mars'ta yaşam izlerini araştırma çalışmalarına kadar geniş bir yelpazeye yayılmaktadır.
Soğuk Savaş döneminin getirdiği uzay rekabetinin bir sonucu olarak ABD hükümeti, sivil ve bilimsel uzay çalışmalarını yönetmek amacıyla NASA'yı kurmuştur. Kuruluş, o günden bugüne insanlı Ay misyonlarından, uzaydaki teleskoplarla Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerin tespitine kadar birçok alanda önemli araştırmalar yapmaktadır.
Apollo Programı: Ay'a İlk İniş
NASA'nın en dikkat çekici projelerinden biri olan Apollo Programı, 1961 yılında dönemin ABD Başkanı John F. Kennedy'nin “1970 yılına kadar Ay'a insan göndermek” hedefiyle başlatılmıştır. Program kapsamında toplam 17 misyon planlanmış ve bunlardan 6’sı Ay’a inişle sonuçlanmıştır.
20 Temmuz 1969 tarihinde Apollo 11 misyonuyla Neil Armstrong, Michael Collins ve Edwin Aldrin Ay’a gönderilmiştir. Armstrong’un Ay’a ilk adım attığında söylediği “İnsan için küçük, insanlık için büyük bir adım” sözü tarihe geçmiştir. Apollo Programı, Apollo 17 misyonuyla 1972'de sona ermiştir.
Artemis Programı: Ay’a Dönüş
NASA, Ay’a son insanlı uçuşunu 1972'de gerçekleştirmişken, Artemis Programı ile astronotları yeniden Ay’a göndermeye hazırlanıyor. Programın ilk aşaması olan Artemis I, 16 Kasım 2022'de fırlatılmış ve Orion uzay aracı Ay yörüngesini başarıyla geçerek 11 Aralık 2022'de geri dönmüştür.
Artemis II misyonu, Nisan 2026'da gerçekleşecek ve dört astronotun Ay'a iniş yapmadan yörüngeye ulaşması planlanmaktadır. Bu görev, insanların ilk defa Ay'ın güney kutbunu inceleyeceği Artemis III misyonunun da önünü açacaktır.
Mars Keşif Programları
Nasa'nın erken dönem keşif programlarından biri olan Mariner serisi, 1962 ile 1973 yılları arasında Merkür, Venüs ve Mars’a yönelik insansız uzay araçlarını içermektedir. Bu görevler, gezegenlerin ilk yakın görüntüleri ve verilerini sağlamıştır.
2012 yılında Mars'a iniş yapan Curiosity aracı, gezegenin yüzeyinde su bulunup bulunmadığını araştırırken, 2021'de gönderilen Perseverance aracı da Jezero Krateri'nde kaya ve toprak örnekleri toplamaktadır. Bu örneklerin, geçmişte mikrobiyal yaşam bulunup bulunmadığına dair ipuçları taşıması bekleniyor.
Uzay Teleskopları ile Keşifler
NASA'nın uzaya gönderdiği Kepler Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi dışındaki gezegenleri keşfederken, Hubble Uzay Teleskobu yıldız oluşumuyla kara delikler gibi varlıklar hakkında bilimsel veri toplamaya devam etmektedir.
2021 yılında fırlatılan James Webb Uzay Teleskobu ise uzayın derinliklerini araştırmak için önemli bilgiler sağlamaktadır. Teleskop, çok sayıda yıldız, ötegezegen ve genç galaksileri keşfederek evrenin tarihi hakkında önemli veriler sunmaktadır.
