Myanmar'da genel seçimlerin ilk aşaması 28 Aralık'ta yapılacak
Myanmar Devlet Televizyonunun (MRTV) haberine göre, Birlik Seçim Komisyonu ülkedeki genel seçimlere ilişkin açıklama yaptı. Açıklamada, çok partili demokratik genel seçimlerin ilk aşamasının 28 Aralık Pazar günü gerçekleştirileceği bildirildi. Yetkililer, konuyla ilgili diğer detayların ilerleyen tarihlerde paylaşılacağını belirtti.
Seçime katılım ve hazırlık
Mart ayında askeri yönetimin lideri General Min Aung Hlaing, 53 siyasi partinin seçime katılmak üzere listelerini sunduğunu açıklamıştı. Komisyonun duyurusu, parti listeleri ve seçim takviminin netleşmesiyle seçime katılım sürecinin ilerlemekte olduğunu gösteriyor. Ancak organizasyon, lojistik hazırlık ve merkezî denetim konularında ek açıklamalar bekleniyor.
Açıklamanın politik ve güvenlik bağlamı
Seçim duyurusu, ülkenin yakın tarihindeki siyasi kırılmalar ve güvenlik sorunları bağlamında değerlendirilmeli. Myanmar ordusu, 1 Şubat 2021'de, 2020 genel seçiminde hile iddiaları ve siyasette yaşanan gerilimler gerekçesiyle yönetime el koymuş; dönemin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii ile çok sayıda yetkili gözaltına alınmış ve başlangıçta bir yıl olarak ilan edilen olağanüstü hal daha sonra uzatılmıştı.
Silahlı çatışmalar da süregelen bir sorun olmaya devam ediyor. Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu, Budist Arakan Ordusu ve Ta'ang Ulusal Kurtuluş Ordusu gibi grupları kapsayan "Üç Kardeşler İttifakı" ordunun yönetimine karşı silahlı eylemler başlatmıştı. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi Sözcüsü Liz Throssell, Eylül 2024'te yaptığı açıklamada, 2021'den bu yana en az 5 bin 350 sivilin öldürüldüğünü ve 3,3 milyondan fazla kişinin yerinden edildiğini bildirmişti.
Bu koşullar, seçimlerin uygulanması, güvenliği ve uluslararası meşruiyeti açısından belirleyici olabilecek riskler taşıyor. Yerinden edilmeler ve geniş çaplı güvenlik kaygıları, seçime katılım düzeyi ve lojistik planlama üzerinde doğrudan etki yaratabilir.
OHAL'in sona erdirilmesi ve sonraki adımlar
Askeri yönetim, 31 Temmuz'da mevcut olağanüstü hali sona erdirdiğini açıklamış ve yıl sonunda yapılması planlanan genel seçimler öncesinde bu adımı atmıştı. Komisyonun 28 Aralık açıklaması, bu takvimin ilerleyen aşamalarıyla ilgili ilk resmi duyurulardan biri olarak kayda geçti. Yetkililer seçim sürecine ilişkin ayrıntıları ilerleyen günlerde açıklayacak.
Önemli not: Seçimin güvenliği, katılımı ve ulusal uzlaşı durumuna dair belirsizlikler devam ediyor; bu faktörler hem iç politikada hem de uluslararası ilişkilerde belirleyici olacaktır.
