Sergi Safranbolu'nun 31. yılı etkinlikleri kapsamında açıldı
Safranbolu'nun UNESCO Dünya Miras Listesi'ne kabul edilişinin 31. yılı nedeniyle düzenlenen etkinlikler çerçevesinde, koleksiyoner ve emekli öğretmen Mustafa Gezici'nin birikimi ziyaretçilerle buluşturuldu. Program, Tarihi Safranbolu Sempozyumu ile başlayıp günün anlam ve önemine ilişkin konuşmalarla sürdü.
Koleksiyonun kapsamı ve serginin başlığı
Koleksiyoner Mustafa Gezici (61), 40 yılda topladığı yaklaşık 90 Türk boyu damgasından 39'unu 'Türk Dilinin Sessiz Tanıkları: Türk Boy Damgaları' adlı sergide sergiledi. Damgalar, Türk kültür ve tarihine ilişkin izler taşıması nedeniyle ziyaretçilerin beğenisine sunuldu.
Damgaların tarihi ve kullanımı
Gezici, damgaların Anadolu'da artık son aşamada hayvanlara vurulan işaretler olduğunu belirterek şunları söyledi: 'Hayvancılığın artık çiftliklere çevrilmesi, köy hayvancılığının da çok azalması nedeniyle bunlar son 50 yıldır kullanılmaz oldu. Ama tarihin sessiz tanıklarıdır bu hayvan damgaları, Türk boy damgalarıdır.'
Koleksiyonun buluntularına ilişkin açıklamasında Gezici, 'Şu ana kadar yaklaşık 90 adet topladık. Bunlar, Türklerin Anadolu'ya 1071'den daha önce geldiğine dair belgelerdir. Sessiz tanıklarıdır. Yılda yaklaşık 4 tane falan bulabiliyoruz. İşte 40 yıllık bir emektir bu' ifadelerini kullandı.
Coğrafi dağılım ve kıyaslama
Gezici, damgaları topladığı bölgeleri şu şekilde aktardı: Kastamonu, Yozgat, Kayseri, Erzurum, Elazığ, Erzincan. Ayrıca koleksiyonda karşılaştırma amacıyla Moğolistan'dan gelen 3–4 örneğin de bulunduğunu belirtti.
Damgaların uygulama biçimi
Damgaların hayvanlarda nasıl kullanıldığına dair Gezici'nin aktarımları şöyle: 'Büyükbaş hayvanların butlarına, küçükbaş hayvanların da kulaklarına vurulurdu. Yani Türkler ilk defa, şunu söyleyelim, hayvanlara kulak küpesinin ilk mucididir. Kime ait olduğu belli oluyor böylece. Ova ova, boy boy bellidir bunlar. Hatta iki kardeş boyun bile damgaları ayrıdır.' Bu açıklamalar, sergideki damgaların hem kültürel hem de işlevsel boyutunu öne çıkarıyor.
Sergi, Safranbolu'nun kültürel miras kimliğine katkı sağlarken, Türk boylarının tarihsel izlerinin tanıtılmasına da önemli bir kaynak oluşturuyor.
TÜRK BOYU DAMGALARININ BAZILARI SAFRANBOLU’NUN UNESCO’YA KABUL EDİLİŞİNİN 31. YILI ETKİNLİKLERİ KAPSAMINDA AÇILAN SERGİDE ZİYARETÇİLERLE BULUŞTU.
