Muş'ta meşe mangal kömürü üretimi: 12 ailenin zorlu sezonu
Orman İşletme Müdürlüğü tarafından belirlenen sahalarda kurulan ocaklarda, işçiler sıcakla ve ateşle uğraşıyor
Muş'ta mangal kömürü üreten işçiler, meşe odunlarını kullanarak geleneksel yöntemle üretim yapıyor. Mardin'den gelen 12 aile, Orman İşletme Müdürlüğünce belirlenen bölgelerde kurdukları çadırlarda yaşamlarını sürdürüyor ve üretimi sezonluk bir faaliyet olarak yürütüyor.
Üretim sürecinde kesim izni verilen meşe odunları ocaklarda istifleniyor, üzerleri toprakla kapatıldıktan sonra yakılıyor. Bu süreçte ateşin başında yaklaşık 20 gün boyunca nöbet tutuluyor; aynı zamanda bölgedeki hava sıcaklığı zaman zaman 40 dereceye kadar ulaşıyor. İşçilerin elleri ve yüzleri kömür karasıyla kaplanıyor, eş ve çocuklar da üretime destek veriyor.
Kömürler tamamlandığında torbalara doldurularak satışa hazırlıyor; üretim ağırlıklı olarak batı illerine gönderiliyor. Üreticiler emeklerinin karşılığını almak için piyasaya ulaşmayı bekliyor.
Mehmet Şerif Sazan üretimle ilgili olarak, "Yaklaşık 4 ayın emeğini toplamaya başladık. Zahmetli bir iş. İnşallah emeğimizin karşılığını alacağız. Burada alın teri döktük. Ekonomiye katkıda bulunacağız. Allah'a şükürler olsun, verim iyi." ifadelerini kullandı.
Özdemir Sazan ise kömürün satış fiyatına dikkat çekerek üretimi şöyle özetledi: "Kömürün kilosunu 26 liradan satışa sunduk. 5 aydır çocuklarımızla burada çalışıyoruz. Alıcıları bekliyoruz. Gece gündüz çalıştık."
Bu üretim modeli, mevsimlik ve emek yoğun bir süreç olarak dikkat çekiyor; üreticiler hem doğrudan emeğe dayalı gelir elde etmeye çalışıyor hem de yerel ekonomiye katkı sağlamayı hedefliyor. Üretimin yoğun olduğu dönemde lojistik ve pazar erişimi, sezon sonu gelirin belirlenmesinde belirleyici olacak.
Muş'ta mangal kömürü üreten işçiler, bunaltıcı sıcakta ateş karşısında alın teri döküyor. Sıcaklığın 40 dereceyi bulduğu bölgedeki ormandan kesim izni verilen meşe odunlarını ocaklarda istifleyip üstünü toprakla kapattıktan sonra yakan işçiler, yaklaşık 20 gün boyunca ateş başında nöbet tutuyor.
