Muş Korkut'ta berivanlar üç tekerlekli kasalı motosikletlerle yaylaya gidiyor
Altunova beldesine bağlı Sazlıkbaşa köyünde hayvancılıkla geçinen ailelerde süt sağma işleri büyük ölçüde kadınlar tarafından yürütülüyor. Bölgedeki berivanlar olarak anılan kadınlar, yaylaya ulaşım için üç tekerlekli kasalı motosikletleri kullanıyor.
Günlük rutin ve ulaşım
Günün ilk ışıklarıyla mesaiye başlayan kadınlar, ev işleri tamamlandıktan sonra yaklaşık 5 kilometre uzaklıktaki yaylaya motosikletle gidiyor. Yaylada otlatılan koyunlardan elde ettikleri sütü bidonlara doldurarak köye dönüyorlar. Kadınlar, günde iki kez süt sağıyor. Manisa'dan Muş'a gelin gelen ve 5 çocuk annesi Naime Gök, her gün motosikletin kasasında yolculuk yaparak kırsal alana ulaştıklarını belirtiyor: "Beş yıldır berivanlık yapıyorum. Motosikleti ben kullanıyorum. Eskiden annelerimiz atla, eşekle buraya gelirdi. Biz ise motosikletle geliyoruz. Her gün 5 kilometre yol geliyoruz. Sütü sağdıktan sonra köye dönüyoruz." Ceylan Gök de ulaşımın önceki dönemlere göre kolaylaştığını vurguluyor: "Eskiden gelmek zahmetliydi. At, eşekle gidip gelmeler vardı. Şimdi ise araçlarla geliyoruz. Hasta koyunlarımızı da römorkta taşıyoruz." Berivanlar, sağdıkları sütü peynir, tereyağı ve yoğurt gibi ürünlere dönüştürerek aile bütçesine katkı sağlıyor. Üniversite mezunu Selen Gök, küçükbaş hayvanlarla ilgilendiğini ve ürettiği sütü işleyerek satışa sunduğunu aktarıyor: "Sağdığım sütü peynir, tereyağı, kaymak yapıyorum, aileme yardım ediyorum. Güzel gidiyor, memnunuz. Artık atanma gibi bir beklentim yok. Sürüyü büyütmeyi düşünüyorum. 80 hayvanla başlamıştım, şimdi 120 hayvanım var. 150'ye çıkarmayı hedefliyorum." Yerel uygulama, kırsal üretimin kadın emeğiyle nasıl sürdürüldüğüne dair somut bir örnek sunuyor; üç tekerlekli kasalı motosikletler hem ulaşımı kolaylaştırıyor hem de hayvan taşıma ihtiyaçlarına pratik bir çözüm sağlıyor. Muş'un Korkut ilçesinde berivanlar (süt sağan kadınlar) üç tekerlekli kasalı motosikletlerle yaylaya ulaşarak süt sağıyor. Üretim, işleme ve hedefler
