Murat Pay Sinemanın Dönüşümünü Değerlendirdi
Dilsiz, Miraciyye Saklı Miras ve Maşuk'un Nefesi gibi filmlere imza atan yönetmen, senarist ve yapımcı Murat Pay, İbn Haldun Akademi 2025 kapsamında düzenlenen "Bir Kültür Fedaisi Olarak Türk Sineması" başlıklı söyleşide sinemanın gelişim süreci üzerine dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu.
Sinemanın Kültürel İklim Üzerindeki Etkisi
İbn Haldun Üniversitesi Külliyesi'nde gerçekleştirilen programda Pay, sinemanın önemli bir "kültürel iklim" oluşturma potansiyeline sahip olduğunu vurguladı. Sinemanın dünya düzenindeki değişimlerle paralel bir ilerleme kaydettiğini belirten Pay, "Tarihsel olarak Rönesans resmiyle başlayan ve fotoğrafın ortaya çıkışıyla somutlaşan bir süreç var. Sinema, fotoğraftan aldığı mirasla bakışı kontrol altına alan bir disiplin olarak gelişti," dedi.
Sömürgecilik ve Sinema İlişkisi
Pay, sinemanın doğuş tarihi olan 1895’in sömürgecilik ile olan ilişkisine de dikkat çekerek, "Sömürgeleşmenin fiziki olarak sona erdiği noktada, zihinsel sömürü aracı olarak sinema ortaya çıkıyor. Sinema, hareketi yakalayarak hapsediyor ve bu durumda temel bir rol üstleniyor," ifadelerini kullandı.
Sinema ve Seyircinin Kontrolü
Sinemanın başlangıcındaki "sessiz dönem"e atıfta bulunan Murat Pay, bu dönemde izleyicinin perdedeki hareketi görünce yaşadığı korkunun, sinemanın gerçeklik üzerindeki yönlendirici etkisini gösterdiğini belirtti. "Sinemanın etkisiyle seyirciler, bakış açılarının kontrol altında olduğunun farkında olmadan, sinemanın gücünü hissediyorlar," şeklinde konuştu.
Karagöz ve Türk Sineması
Türk sinemasının tarihine de değinen Pay, 1950'lerden sonra yaşanan gelişmeleri değerlendirerek, "Büyülü Yeşilçam sinemasının en büyük ilham kaynağı Karagöz'dür," dedi. Yeşilçam dönemindeki sinema yapımcılarının kitlesel etki yaratma yeteneklerinin önemine de vurgu yaparak, halkın sinemaya olan sahiplenişinin, devletin karşıt müdahalesiyle birleştiğini açıkladı.
Kültürel İklim ve Sinemanın Etkileşimi
Ulusal sinemanın önemli isimlerden olan Halit Refiğ’in, Kemal Tahir'den etkilendiğini belirterek, sinemanın kültürel iklim oluşturmaktaki rolünün karşılıklı etkileşim ile geliştiğini ifade etti. Pay, sinemanın halkla özdeşleşmesinin, önemli bir etkileşim yarattığını ve bunun çift taraflı bir rol oynadığını sözlerine ekledi.
"Dilsiz", "Miraciyye Saklı Miras" ve "Maşuk'un Nefesi" filmlerine imza atan yönetmen, senarist ve yapımcı Murat Pay, İbn Haldun Üniversitesi Külliyesi'nde "İbn Haldun Akademi 2025" kapsamında "Bir Kültür Fedaisi olarak Türk Sineması" başlıklı bir söyleşi gerçekleştirdi.
"Dilsiz", "Miraciyye Saklı Miras" ve "Maşuk'un Nefesi" filmlerine imza atan yönetmen, senarist ve yapımcı Murat Pay, İbn Haldun Üniversitesi Külliyesi'nde "İbn Haldun Akademi 2025" kapsamında "Bir Kültür Fedaisi olarak Türk Sineması" başlıklı bir söyleşi gerçekleştirdi.
