Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın attığı adımla, Türkiye'de arazi ve arsa düzenlemelerinde yeni bir dönem resmen başladı. Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği, özellikle mülkü kamu hizmet alanında kalan milyonlarca vatandaşı doğrudan etkileyecek "imar hakkı aktarımı" gibi yenilikleri de beraberinde getirecek.
Kamuda Kalan Arsalar Artık "Değersiz" Olmayacak
Yeni yönetmeliğin en can alıcı noktası, "imar hakkı aktarımı" sisteminin getirilmesi oldu. Bugüne kadar, imar planlarında park, okul, yol veya sağlık ocağı gibi kamu hizmet alanlarında kalan özel mülkiyete ait arsalar, yapılaşma hakkını kaybettiği için ciddi bir mağduriyete yol açabiliyordu.
Bu sistemle birlikte, kamu hizmeti alanında kaldığı için yapılaşma hakkı verilemeyen parsel ("verici parsel"), sahip olduğu inşaat hakkını başka bir parsele ("alıcı parsel") transfer edebilecek. Böylece, mülk sahibi arsasını kamuya bedelsiz olarak devrederken, inşaat yapma hakkını kaybetmeyecek ve bu hakkını başka bir mülkünde veya anlaşacağı farklı bir parselde kullanabilecek.
Parselasyon Planları e-Devlet'te (PARSİD)
Vatandaşların en çok şikayet ettiği konulardan biri olan parselasyon planlarının takibi ve itiraz süreçlerindeki belirsizlikler de yeni yönetmelikle son buluyor. Kurulan PARSİD (Parselasyon İzleme Sistemi) ile birlikte tüm parselasyon planları, 30 gün boyunca e-Devlet kapısı üzerinden kamuoyunun bilgisine sunulacak. Vatandaşlar, kendi parsellerini etkileyen düzenlemeleri anlık olarak takip edebilecek ve askı süresi içinde itirazlarını dijital ortamdan kolayca yapabilecek. Yapılan itirazlar komisyonlarca değerlendirilecek. Eğer itiraz uygun bulunmazsa, gerekçeli bir kararla plan kesinleştirilecek. İtirazın haklı bulunması durumunda ise plan yeniden düzenlenerek askı süreci tekrarlanacak.
Değer Tespiti Nasıl Yapılacak?
İmar hakkı aktarımı sisteminin adil bir şekilde işlemesi için Aktarım yapılacak "verici" ve bu hakkı alacak "alıcı" parsellerin değer tespiti, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) lisanslı gayrimenkul değerleme kuruluşları veya resmi kıymet takdir komisyonları tarafından yapılacak.
Kamuya Devrde Vergi ve Harç MuafiyetiYönetmelik, kamu hizmeti için gerekli olan arazilerin kamu mülkiyetine geçişini hızlandırmak ve teşvik etmek amacıyla önemli esneklikleri de beraberinde getirecek. Vatandaşların arazilerini hibe, bağış, terk veya trampa (takas) yoluyla kamuya devretmesi durumunda, bu işlemlerden hiçbir vergi, harç veya ücret alınmayacak. Ayrıca, kamulaştırma sürecinde mevcut olan ve mevzuata uygun yapıların bedeli veya enkaz bedeli de mülk sahibine ödenecek
