İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevcan Aydın, toprakta bulunan mikroplastikleri biyolojik olarak parçalayabilen ve bu kirleticileri besin olarak tüketen 7 farklı mantar türü tespit ettiklerini açıkladı. Mikroplastiklerle mücadelede biyolojik yöntemlerin önemine vurgu yapan Aydın, bu alandaki çalışmalara değindi.
Mikroplastikler, 5 milimetreden küçük plastik parçaları olarak tanımlanmakta ve su yoluyla tarım alanlarına taşınmaktadır. Uzun vadede toprak yapısını bozma riski taşıyan bu maddeler, biyoçeşitliliği azaltmakta ve toprakta yaşayan canlı türlerinin ölümlerine sebep olmaktadır. Prof. Aydın, mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkilerini de vurgulayarak, bu maddelerin bitkilerin kökleri aracılığıyla hayvanlar ve insanlar yoluyla vücuda girebildiğini belirtti.
Aydın, atık su arıtma tesislerinin mikroplastiklere karşı yeterince dizayn edilmediğini, dolayısıyla bu tesislerin çıkışındaki suda ve çamurda yüksek miktarda mikroplastik bulunduğunu ifade etti. Ayrıca, tarım arazilerinde okyanuslarda bulunan mikroplastiklerden 4 ila 24 kat daha fazla mikroplastik varlığının mevcut olduğunu kaydetti.
Bu mikroplastiklerin biyolojik olarak parçalanması amacıyla çalışmalara devam ettiklerini söyleyen Aydın, "Amacımız, topraktaki mikroplastiklerin biyolojik olarak mantarlar ve algler aracılığıyla giderilmesi" dedi. Yapılan araştırmalar sonucunda, belirli mikroplastik türlerini parçalayabilen 7 mantar türü saptanmış ve mikroplastiklerin parçalanmasında %35 oranında bir başarı elde edilmiştir.
Projenin üçüncü aşamasında ise, bu mantarların Diyarbakır'da seçilen bir arazide uygulanarak nihai etkinliğin değerlendirileceğini vurgulayan Aydın, hem sera hem de arazi çalışmalarındaki başarılarının gerçek yaşamda da kanıtlanması için gerekli adımları atacaklarını belirtti. Ayrıca, laboratuvar koşullarında yüksek başarı elde ettikleri mantarları doğal ortamlarda da kullanmak için çözümler üreteceklerini bildirdi.
Sonuç olarak, bu tür deneylerin sadece mikroplastikleri gidermekte değil, aynı zamanda topraktaki biyoçeşitliliği artırma potansiyeline de sahip olduğunu aktaran Prof. Aydın, buldukları mantar türlerinin tarımsal alanlarda yaygın şekilde kullanılmasını sağlamayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.
