Mikro Element Eksiklikleri ve Gübrelemenin Önemi
Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Çakmak, tahıllardaki çinko, iyot, demir ve selenium gibi mikro elementlerin eksikliği ile ortaya çıkan "gizli açlık" sorununu, geliştirdikleri gübre formülasyonları ile azaltmayı hedeflediklerini belirtti.
Gizli Açlık ve Beslenme
Stanford Üniversitesi tarafından hazırlanan "Dünyanın En Etkili Bilim İnsanları" listesinde Türkiye'den birinci sırada yer alan Çakmak, gizli açlık kavramını bitkisel gıdalarda yeterli düzeyde mikro element bulunmaması olarak tanımlıyor. Çakmak, bu bağlamda, "Beslenmek karın doyurmak değil, tükettiğimiz gıdaların içerisindeki minerallerin, vitaminlerin ne kadar olduğuyla ilgilidir." ifadesini kullandı.
Çocuklar Üzerindeki Etkisi
Çakmak, dünya genelinde 5 milyar insanın yeterince demir ve iyot, 3 milyar insanın ise yeterince çinko alamadığını vurgulayarak, mikro element eksikliklerinin en çok çocukları etkilediğini dile getirdi. Özellikle iyotun çocukların mental gelişimine olan katkısına dikkat çekerek, "Bu tür mikro elementlerin okul başarısında büyük bir rolü var." dedi.
Toprak ve Mineral Fakirliği
Gizli açlık sorununu toprakta başlayan ve mineral fakirliği yüzünden ortaya çıkan bir durum olarak değerlendiren Çakmak, "Açlık, insan vücudundan önce toprakta başlıyor." ifadesini kullandı. Topraktan her yıl sağlanan tahılların, mikro elementlerin sürekli olarak kaldırılmasına sebep olduğunu belirtti.
Gübreleme ile Verim Artışı
Bitkisel verimin artırılmasına rağmen gıdanın besleyici özelliklerinin azaldığını kaydeden Çakmak, mikro elementlerin miktarını artırarak, gizli açlık sorununu çözmeyi amaçladıklarını belirtti. Çakmak, "Gübrelemenin hem çok pratik hem de ekonomik bir strateji olduğunu vurguluyor. Türkiye'de çinko eksikliğinin yüksek olduğu bölgelerde, verim artışlarının %10-15 civarında olduğunu ifade etti.
Çocuklar İçin Sağlıklı Gıda Üretimi
Son olarak, Türkiye'nin çocuklar için mikro element bakımından zengin gıda üretim plânlaması yapması gerektiğine dikkat çeken Çakmak, bu minerallerin süt ve ekmek gibi gıdalarla çocuklara kolayca iletilebileceğini sözlerine ekledi.
