Menemen Ovası'nda brokoli hasadı başladı
Türkiye’nin kışlık sebze üretim merkezlerinden biri olan İzmir’in Menemen Ovası’nda brokoli hasadı erken dönemde başladı. Verimli topraklar ve ılıman iklim sayesinde İzmir genelinde bu yıl brokoli rekoltesinin 65 bin ton civarında gerçekleşmesi bekleniyor; metinde ilk verilen rakam olan 60 bin tonu aşan ifadesiyle de uyumlu bir üretim artışı söz konusu.
Rekolte, üretim merkezleri ve dağıtım
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verileri, ülke genelindeki brokoli üretiminin yaklaşık %50 kadarının İzmir’den sağlandığını gösteriyor. Özellikle Menemen, Torbalı ve Ödemiş havzaları üretimde öne çıkıyor; tarlalardan toplanan ürünler kamyonlarla İstanbul, Ankara ve Türkiye’nin diğer şehirlerindeki hallere sevk ediliyor.
Fiyat zinciri ve üretici gelirleri
Üreticiler tarlada kilogramı kaliteye göre genellikle 10 ile 15 TL arasında tüccara satarken, aracı komisyonları ve nakliye eklendiğinde tüketici fiyatı semt pazarları ve marketlerde 40 ile 50 TL bandına yükseliyor. Bu fark, üreticilerde gelir baskısına yol açarken tüketicinin ödeyeceği fiyatın yükselmesine neden oluyor.
Üretici maliyetleri ve saha gözlemi
Menemenli üreticiler, bu sezonki hava koşullarından memnun olduklarını ancak artan mazot, gübre ve işçilik maliyetlerinin kar marjlarını daralttığını belirtiyor. Üretim sürecinde fide hazırlığı, karık açma, sulama ve zamanında ilaç-gübre uygulamaları gibi aşamalar yoğun işçilik gerektiriyor ve bunlar maliyetleri doğrudan etkiliyor.
Hasat süreci ve işçilik deneyimleri
Çiftçiler ve tarım işçileri hasadın Aralık ayında başladığını, duruma göre Ocak, Şubat ve bazen Mart ayına kadar devam ettiğini aktarıyor. Ekim ayında fidelerin dikimi yapılıyor; ardından çapalama, ilaçlama gibi süreçlerle ürün takip ediliyor. İşçiler sabah erken saatlerde tarlaya gelerek 7.30 civarında kesime başlıyor; kesim, paketleme ve sevk için kasa hazırlama işlerinin tamamlanması yoğun fiziksel emek gerektiriyor.
Çiftçi ve işçi sözleri
Yanıköy'den üretici Turgay Yıldırım, baba mesleğini sürdürdüğünü belirterek brokoli üretiminin zahmetli olduğunu, üretimi İstanbul, Ankara ve Bursa başta olmak üzere ülkenin birçok noktasına gönderdiklerini söyledi. Yıldırım, tarlada düşük fiyatla satmalarına rağmen pazarlama kanallarında fiyatların yükseldiğini ve bunun hem üreticiyi hem de tüketiciyi olumsuz etkilediğini vurguladı.
Hasat ve taşıma işlerinde çalışan Arif Budak ise fidelerin Ekim ayında dikildiğini, kesimin Aralık ayının ilk veya ikinci haftasında başladığını aktardı. Budak, brokolinin halk arasında "Yeşil Altın" olarak anıldığını, sağlığa faydalı ve özenli üretim gerektiren bir sebze olduğunu söyledi ve kendi tüketim alışkanlığından bahsetti.
Sonuç
İzmir’deki brokoli üretimi bu yıl da yüksek bir düzey korurken, üreticiler maliyet artışları ve fiyat zincirindeki eşitsizlik nedeniyle daha adil gelir dağılımı bekliyor. Tarlada başlayan hasat, kent ve bölge pazarlarına ulaşana dek aracılar, nakliye ve pazarlama maliyetleri nedeniyle tüketici fiyatlarına yansıyor; bu durum hem piyasa dengesini hem de üretici-konsüment ilişkisini belirlemeye devam ediyor.
İzmir'in verimli tarım arazilerinde ‘Yeşil Altın' hasadı
