Uzmanlardan lodos uyarısı: Karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı dikkat
Lodos nedeniyle oluşabilecek baca gazı, yani karbonmonoksit (CO) zehirlenmelerinin önlenmesi için uzmanlar vatandaşları uyardı. Sobaların kullanıldığı ve tüplü ısıtıcıların çalıştırıldığı bu dönemde, havalandırma ve cihaz bakımı gibi temel önlemlere daha fazla önem verilmesi gerektiği belirtildi.
Karbonmonoksit nasıl oluşur?
Uzmanlar, karbonmonoksitin odun, odun kömürü, taş kömürü, LPG veya doğal gaz gibi karbon içeren yakıtların yetersiz yanması sonucunda ortaya çıktığını vurguladı. Ayrıca iyi yanmayan veya yanlış kullanılan sobalar, gazla çalışan şofben ve sobalar, küçük veya büyük tüple çalışan ısıtıcılar ve yangınlarda oluşan dumanın da önemli nedenler arasında yer aldığı kaydedildi. Karbonmonoksit renksiz, kokusuz ve tatsız bir gaz olduğundan ortamda hissedilmesi zordur ve solunum yoluyla zehirlenmelere yol açar.
Kurulum, kullanım ve bakım önerileri
Soba kurulmadan önce baca temizliği yapılması, baca bağlantılarında fazla dirsek kullanılmaması gerektiği belirtildi. Dirsek ve boru ekleme yerlerinin, baca giriş ağzının hava sızdırmaz olması önem taşıyor. Kurulum sırasında soba konusunda bilgi sahibi kişilerden yardım alınması önerildi.
Sobaların duvarlardan en az 1-1.5 metre uzak tutulması, günlük temizlik yapılması ve kaliteli kömür ile odun tercih edilmesi gerektiği ifade edildi. Ayrıca oksijen eksilme sensörü bulunan sobaların tercih edilmesi tavsiye edildi.
Uzmanlar, sobanın, tüple çalışan ısıtıcıların veya kombinin bulunduğu odada asla uyunmaması gerektiğini; eğer yatmak gerekiyorsa soba, tüplü ısıtıcı ve kombinin mutlaka kapatılması gerektiğini belirtti. Özellikle lodoslu havalarda soba veya kombi kullanımından kaçınılması gerektiği uyarısı yapıldı.
Belirtiler ve ilk yardım
Hafif karbonmonoksit zehirlenmelerinde uyku hali, yorgunluk, halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi ve bulantı görülebilir. Daha ağır vakalarda baş ağrısının şiddetlenmesi, muhakeme bozukluğu, hızlı solunum, görme bozukluğu, kan basıncında düşme, hızlı nabız ve bayılma ortaya çıkabilir. Son aşamada solunum yetmezliği ve hızla gelişen ölümcül koma görülebilir.
Karbonmonoksit zehirlenmesi şüphesi varsa, ilk yapılması gereken zehirlenen kişiyi hemen zehirli ortamdan uzaklaştırıp temiz havaya çıkarmak ve derhal ilk yardım ekiplerine haber vermektir. İlk yardım ekipleri gelene kadar gerekirse suni solunum uygulanabilir.
SOBA YAKANLAR DİKKAT
