
Dünyada Kömür Kapasitesi Düşüşte
2024 yılı itibarıyla dünya genelinde devreye alınan yeni kömür kapasitesi, son 20 yıldır kaydedilen en düşük seviyeye ulaştı. Çin ve Hindistan dışındaki ülkelerdeki kömür kapasitesi de gelişim göstermezken, Global Energy Monitor'ün yayımladığı "Yükseliş ve Çöküş" raporu, bu durumu detaylandırıyor.
Yeni Santraller ve Kapanan Kapasite
Geçtiğimiz yıl, dünya genelinde 44 gigavatlık yeni kömür santrali kapasitesi devreye alındı. Ancak bu rakam, 2004-2024 döneminde ortalama 72 gigavat yıllık kapasitenin yaklaşık 30 gigavat altında kalıyor. 2024'te küresel kömür kapasitesi, geçen yıl devreye alınan 44 gigavat yeni kapasiteye karşılık 25,2 gigavat termik santral kapatılmasıyla birlikte yalnızca %1’in altında bir artış gösterdi.
Avrupa ve ABD'deki Durum
Avrupa Birliği'nde devreden çıkarılan kömür santral kapasitesi geçen yıl 2023'te 2,7 gigavatken, 2024 yılı itibarıyla bu oran 11 gigavata yükseldi. Almanya, kömür santralleri kapatma konusunda en ön sırada yer alarak 6,7 gigavat kapasiteli santrali devreden çıkardı. ABD'de ise 4,7 gigavat kapasiteli kömür santrali emekli edildi.
Asya'daki Gelişmeler
Çin ve Hindistan, dünyadan farklı bir durumda bulunuyor. Çin, 2024'te rekor düzeyde yeni kömür santralleri inşa etmeye başlarken, Hindistan da geçen yıl kömür santrali önerilerinde bulunarak dikkat çekti. Ancak bu ülkelerde de kömür kullanımı ile ilgili taahhütler belirsizliğini koruyor.
Türkiye'nin Kömür Politikası
Türkiye, 2010'dan bu yana 92 gigavatın üzerinde kömür santrali projesini iptal etmiştir. Ülkede yalnızca Kahramanmaraş'taki Afşin-Elbistan A Termik Santrali'ne eklenmek istenen 688 megavatlık iki yeni ünite projesi bulunmaktadır. Avrupa İklim Eylem Ağı Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Sorumlusu Elif Cansu İlhan, Türkiye'nin kömürlü termik santral projelerini iptal ederek, yenilenebilir enerji kurulumlarını hızlandırdığını belirtti.
Fosil Yakıtların Ötesi Kampanyacısı Duygu Kutluay, Türkiye'nin elektrik ihtiyacının tamamen yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılandığı bir geleceği hedeflemenin önemine vurgu yaparak, kömür gibi fosil yakıtlardan çıkılması gerektiğini ifade etti.