Küresel kırmızı et fiyatları rekor seviyede
NURAN ERKUL/ATA UFUK ŞEKER - Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile ulusal istatistiklerin verileri, dünya genelinde kırmızı et fiyatlarının son dönemde belirgin biçimde yükseldiğini ortaya koyuyor. Arz daralması, artan talep, kuraklık ve bazı ülkelerin uyguladığı yüksek tarifeler fiyatları yukarı çekiyor.
FAO verileri: Et Fiyat Endeksi rekorda
AA muhabirinin FAO verilerinden derlediği bilgilere göre, küresel gıda fiyatları Temmuz ayında uluslararası et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki artış nedeniyle yüzde 1,6 yükseldi. FAO Gıda Fiyat Endeksi kapsamındaki Et Fiyat Endeksi Temmuz'da aylık bazda yüzde 1,2 artarak 127,3 puanla rekor seviyeye ulaştı. Endeksteki yıllık artış ise yüzde 6 seviyesinde gerçekleşti.
ABD'de fiyat baskısı ve üretim düşüşü
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu verilerine göre, ülkede libre olarak ölçülen (453 gram) dana kıyma fiyatı Temmuz'da 6,3 doları aştı. Bu, son bir yılda kıyma fiyatlarının yüzde 15,9 artması anlamına geliyor; söz konusu dönemde ülke yıllık enflasyonu ise yüzde 2,7 olarak kaydedildi. Ayrıca, yıl başında ABD'de büyükbaş hayvan sayısı 86,7 milyon ile 1950'lerden bu yana en düşük seviyeye geriledi.
AB ve İngiltere'de sert yükseliş
AB Komisyonu'nun et piyasası raporuna göre, Birlik üyesi ülkelerde karkas kırmızı et fiyatları 11-17 Ağustos haftasında 100 kilogram için 662,31 avroya ulaşarak yıllık bazda yüzde 32,8 artış gösterdi. Bu artış, AB'de aynı dönemde ölçülen yüzde 2,3 yıllık enflasyonun oldukça üzerinde gerçekleşti. İngiltere'de AHDB verileri ise kıyma fiyatlarının bir yıl içinde kilogram başına 7,2 pound'dan 10,6 pound'a çıkarak yüzde 47 artış kaydettiğini gösteriyor; bu dönemde ülke enflasyonu yüzde 3,8 idi.
Fiyatları tetikleyen ana etkenler
FAO analizine göre et fiyatlarındaki artışta sığır ve koyun eti fiyatlarındaki yükseliş belirleyici oldu. Özellikle Çin ve ABD'den gelen güçlü talep, büyük üreticiler olan Avustralya ve Brezilya'daki fiyatları yukarı çekti. Buna ek olarak, ABD'nin Temmuz itibarıyla Brezilya'dan sığır eti ithalatına uyguladığı yüzde 50 tarife, ihracat akışlarını kısıtlayarak küresel fiyatlar üzerinde ilave baskı oluşturdu.
Uzun dönem görünümü ve uzman uyarıları
ABD'deki hayvan sayısındaki düşüş, bir yıldan uzun süren kuraklık, meraların kuruması ve artan yem maliyetleri gibi faktörlerle ilişkilendiriliyor. Hayvancılık uzmanları, alınacak önlemlerin ve sağlanacak desteklerin etkilerinin ancak uzun dönemde görülebileceğine dikkat çekerek, kısa vadede piyasa koşullarında belirgin bir iyileşme beklemenin zor olduğunu belirtiyorlar. Sonuç olarak, kırmızı et fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin sürmesi öngörülüyor.