Raporun ana bulguları
Türkiye Yeşilay Cemiyetinin "Türkiye Kumar Raporu" başlıklı araştırması, kumara başlama yaşının düştüğünü ve 15 yaşının hedef yaşlar arasına girdiğini ortaya koyuyor. Raporda, 15 yaşın üzerindeki her 10 kişiden birinin hayatında en az bir kez kumar oynadığı, çevrim içi bağımlılıkla sanal kumar bağımlılığının hızla yayıldığı ve en riskli grubun gençler olduğu vurgulanıyor.
Raporda ayrıca, kumarın toplumsal etkilerine ilişkin bulgular arasında boşanmaların yüzde 2'sinin kumarla ilgili sorunlar nedeniyle meydana geldiğinin belirtildiği, depresyon, anksiyete ve panik bozukluklar gibi ruhsal sorunların kumar ve madde kullanımıyla ilişkisinin dikkat çektiği ifade ediliyor.
Uzman değerlendirmeleri
Doç. Dr. Merih Altıntaş'ın görüşleri
Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Merih Altıntaş, AA muhabirine Dünya Sağlık Örgütü'nün kumar bağımlılığını bir halk sağlığı problemi olarak ele aldığı yönünde uyarıda bulunduğunu belirtti. Altıntaş, dijital platformlarda oynanan kumarın geleneksel formlardan farklı olarak çok daha hızlı bağımlılık geliştirdiğini ve bu nedenle kumara yönelik önlemlerin artırılması gerektiğini söyledi.
Altıntaş, kumarın bir beyin hastalığı olduğunu belirterek şunları ifade etti: "Kumar, aynen alkol, madde, tütün bağımlılığı gibi bağımlılığa gidebilen bir hastalık. Bizim vurgulamak istediğimiz şey kumar bağımlılığının tedavi edilebileceği. Bu tedavinin aileyle, kişiyle ve bir ruh sağlığı çalışanıyla birlikte yürütülmesi gerektiği."
Altıntaş ayrıca, rapor verilerine dayanarak kumara başlama yaşının 15 ile 24 yaş arasında yoğunlaştığını, çevrim içi kumarın diğer kumar türlerine göre bağımlılık yapma hızının daha yüksek olduğunu ve YEDAM başvurularında kumar bağımlılığına yönelik taleplerin arttığını belirtti. Kadınların kumar oynama oranının dünyada arttığına dikkat çekerken, YEDAM başvurularında kadınların daha az yer aldığını, bu yüzden kadınların tedaviye erişimi konusunda farkındalık çalışmaları yapıldığını söyledi.
Dijital platformların rolü
Uzmanlar çevrim içi platformların kontrolsüz yapısı ve kolay erişilebilirliğinin gençleri hedef haline getirdiğini vurguluyor. Altıntaş'ın ifadesiyle, "Çevrim içi kumar, diğer geleneksel kumarlar kadar size uzun bir aralık vermiyor; çok daha hızlı bağımlılık geliştiriyor." Bu nedenle oyuncuların kontrol kaybı, beklenenden daha uzun süre oynama veya beklenenden daha fazla para yatırma durumlarında müdahale gerektirdiği belirtiliyor.
Regülasyon ve toplumsal önlemler
Prof. Dr. Murat Şentürk'ün önerileri
Yeşilay Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Şentürk, Türkiye'de kumarın tanımlanmasında sorunlar olduğunu; şans, talih ve bahis gibi kavramların kumar olarak netleştirilmesinin, yaklaşımı değiştirebileceğini vurguladı. Şentürk, artan reklam içeriklerine karşı reklam düzenlemeleri gerektiğini, 18 yaş altının erişiminin engellenmesi ve düzenleyici önlemlerin alınmasının önemini belirtti.
Şentürk, internet üzerinden kolay erişim sağlanan kumar sitelerine ilişkin olarak erişime engellenme ve lisansların gözden geçirilmesi taleplerini dile getirdi. Ayrıca sosyal medyadaki kumara özendirici içeriklerin gerçekte kayıpları göstermediğini, bu tür içeriklerin gençleri ve gelirlerini hedeflediğini belirterek bu içeriklerin gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Tedavi ve önleme yaklaşımları
Yeşilay tarafından yürütülen hizmetlerde kumar bağımlılığına yönelik danışmanlık, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin sağlandığı belirtiliyor. Uzmanlar, tedavinin aile katılımı, bireysel destek ve ruh sağlığı profesyonelleri ile birlikte yürütülmesi gerektiğini, önleyici adımların ise reklam sınırlamaları, erişim düzenlemeleri ve sosyal medya denetimini kapsaması gerektiğini ifade ediyor.
Sonuç olarak rapor ve uzman değerlendirmeleri, kumar bağımlılığının genç nüfusta daha erken başladığını, dijital ortamların bağımlılık riskini artırdığını ve hem sağlık hem düzenleme alanında kapsamlı müdahale gerektirdiğini ortaya koyuyor.
