Koca Seyit’in torunu Muhammed Yıkar anlattı
Çanakkale Deniz Savaşları'nda 275 kiloluk top mermisini kaldırarak savaşın seyrini etkileyen Koca Seyit'in torunu Muhammed Yıkar, dedesinin savaş sonrası köye dönüşünden Mustafa Kemal Atatürk ile buluşmasına kadar uzanan süreci aile büyüklerinden aktarılan sözlerle anlattı.
Savaştan dönüş: 9 yıl, 13 günlük yürüyüş ve bekleyiş
Yıkar, dedesinin 9 yıl askerlik sonrası köye dönüşünü şöyle aktardı: 'Koca Seyit 9 yıl askerlik yapmış. Savaşın neticesini değiştiriyor. Sağ olarak buraya köyüne dönüyor. Çanakkale’den buraya 13 günde yayan yürüyerek geldi.'
Gecenin bir vakti köye vardığında doğrudan içeri girmeyip uzaklıkta evine baktığını, sabaha kadar beklediğini söyledi. Yıkar, çocukluğunda yaşanan şaşkınlığı şu sözlerle anlattı: 'Ninem o zaman 8 yaşındaydı. Kapıya çıkıyor, bakıyor ki yabancı biri. Hanımı kapıya çıkınca o da inanamıyor.'
Köyde dedesine 'şehit oldu' haberi geldiği için büyük bir şaşkınlık yaşandığını, kadınların köyde 'ölü' haberi aldığını fakat Seyit'in 'Hayır, ölmedim sağ salim döndüm' diyerek durumu açıkladığını Yıkar aktardı.
Atatürk'le karşılaşma: Nahiye müdürünün aracı olması
Yıkar, Atatürk'ün Havran'daki tören sonrası Koca Seyit'i görmek istediğini ve bunun üzerine Edremit'ten isminin öğrenilip jandarmalar gönderildiğini söyledi. Köyde yapılan araştırma sonucu Koca Seyit'in evinin bulunduğunu ancak evde olmadığı öğrenildi.
Geceden dağdan köye dönen Koca Seyit, evin önünde jandarmaları görünce mahkemeye verileceğinden korktuğunu anlattı. Jandarmaların onu aradıkları sırada, Koca Seyit'in aslında 'eşekteki yük değil, kendisinin beklenmekte' olduğunu öğrendiklerini Yıkar aktardı. Paşanın kendisini görmek istediği bilgisi verildiğinde Koca Seyit, gidip paşanın huzuruna çıkmakta tereddüt etti; kıyafet ve yol masraflarını gerekçe gösterdi ancak nihayetinde gitmeyi kabul etti.
Havran'a varış gece yarısı gerçekleşti. Nahiye müdürü Koca Seyit'i ilk gören oldu; görünüşünün yıpranmış olduğunu belirten müdür, gece bir berber bularak tıraş ettirdi, ellerini ve ayaklarını yıkattı. Sabah elbise bulunamayınca nahiye müdürü kendi makam ceketini giydirdi; ceketin kolları kısa kaldı.
Atatürk'ün teklifi ve Koca Seyit'in tevazusu
Sohbet sırasında Atatürk, Koca Seyit'e savaşta neticeyi değiştirdiğini belirterek maaş teklif etti. Yıkar'ın aktardığına göre Koca Seyit bu teklifi reddetti: 'Biz o an görevimizi yaptık. Maaş için değil.' dedi ve maaşı kabul etmedi.
Koca Seyit'in Atatürk'ten tek bir ricada bulunduğunu Yıkar şu sözlerle aktardı: 'Ben dağda çobancılık yapıyorum. Keçinin arkasında odun topluyorum. Odundan kömür yapıyorum. Havran’da da aşçılara veya demircilere kaçak satıyorum. Şu orman askerlerine söyleyiver de benim önüme geçip de baltamı almasınlar.' Atatürk, nahiye müdürüne bu kişiye kolaylık gösterilmesini ve elindeki ürünü satmasında yardımcı olunmasını söyledi.
Sözlerin tutulmaması, sonraki yaşam ve vefatı
Yıkar, verilen sözlerin uzun süre sonra unutulduğunu, Koca Seyit'in bir süre bu kolaylıktan faydalandığını ancak sonrasında eski yöntemlerle el altından satış yapmaya devam ettiğini söyledi.
Torun, dedesinin geçimini sağlamak için zeytinyağı fabrikalarında hamallık yaptığını ve kışın üşütme sonucu zatürre geçirerek 50 yaşında vefat ettiğini ifade etti. Yıkar, Koca Seyit'in savaş sonrası 21 yıl boyunca mütevazı koşullarda yaşadığını belirterek anlattıklarını sonlandırdı.
Not: Bu anlatılar, Muhammed Yıkar'ın aile büyüklerinden aktarılan sözlerine dayanmaktadır.
KOCA SEYİT'İN TORUNU MUHAMMED YIKAR, DEDESİNİN SAVAŞ DÖNÜŞÜNDEN ATATÜRK'LE BULUŞMASINA KADAR UZANAN HİKÂYEYİ BİREBİR KENDİ AİLE BÜYÜKLERİNDEN AKTARILAN SÖZLERLE ANLATTI.
