Kerkenes (Pteria) kazılarının bu sezonu tamamlandı
İskit dönemine tarihlendirilen kurgan kompleksi ve 65 metre çapa sahip kut alanı bulundu
Yozgat'ın Sorgun ilçesindeki Kerkenes Harabeleri olarak bilinen Pteria Antik Kenti'nde yürütülen kazıların bu yılki bölümü sona erdi. Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında, Yozgat Valiliği öncülüğünde, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Türk İslam Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez başkanlığında 18 Ağustos'ta başlamıştı.
Dönmez kazılarda iki kurgan ve bunları çevreleyen anıtsal mezar kompleksi ile dairesel, büyük bir kut alanı (tören alanı) saptandığını belirtti. Mezarların tahrip edilmiş olmasına rağmen, buluntularda bulunan ok uçları ve çanak çömlek parçalarının kurganların İskit dönemine, milattan önce 6. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenebileceğini gösterdiğini kaydetti.
Kazının özgün öneminin, kurgan kompleksinin güneyinde yer alan ve 65 metre çapa sahip, tek sıra iri taşlarla inşa edilmiş kut alanı olduğunu vurguladı.
Dönmez, ortaya çıkan mezarların benzerlerini Türkistan, Orta Asya, Kazakistan ve Moğolistan coğrafyasında, özellikle İskit kurganlarıyla ilişkili olarak gördüklerini söyledi.
Ayrıca, ortaya çıkan mezar yapıları ve kut alanlarının Anadolu'ya ilk giren Turan halklarının kanıtlarını sunduğunu belirterek şunları ifade etti: "Buradaki İskit varlığını saptamamız bize aynı zamanda, Proto-Türk bağlantılarını ve Anadolu'ya ilk giren Turan halklarının da kanıtlarını sunuyor. Bu bağlamda ilk değerlendirmelerimizde şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ve tartışmaya açabiliriz ki buradaki mezar ve kut alanı, Anadolu'daki Proto-Türklerin ve dolayısıyla Türk halklarının ilk mimari yapısı olma durumuna gelmiştir ve Anadolu Türklerinin de ilk mimari hatırasını oluşturmaktadır. Böylelikle Anadolu Türk tarihini, milattan önce 550'den sonraki döneme, 6. yüzyılın ikinci yarısına tarihleyerek 2 bin 600 yıllık derin bir Türk kronolojisinin başlangıcını oluşturuyoruz."
Dönmez, gelecek yıllarda yapacakları çalışmalarda İskitler vasıtasıyla kurulmuş bir Proto-Türk Bozkır devleti olasılığını araştıracaklarını, kurgan kompleksi ve kut alanının "devlet aklıyla yapılmış gibi görünen" bir düzen sergilediğini belirtti ve bu araştırmaların toplumun devletleşme sürecine dair veri sağlayabileceğini söyledi.
18 Ağustos'ta başlayan sezon çalışmaları, Prof. Dr. Şevket Dönmez liderliğindeki ekip tarafından tamamlandı ve buluntuların değerlendirilmesi ile gelecek yıllarda yapılacak kazı ve analiz çalışmaları planlanıyor.
Yozgat'ın Sorgun ilçesinde Kerkenes Harabeleri olarak bilinen Pteria Antik Kenti'nde yürütülen kazıların bu yılki bölümü tamamlandı. Kazı başkanı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Türk İslam Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez (fotoğraftaki), 2025 yılı kazı çalışmalarının Proto-Türk (Ön-Türkler) tarihi ve arkeolojisi açısından Anadolu'da bir ilke sahne olduğunu söyledi.
