Kediler, insanların en sevimli ve sadık dostlarıdır. Ancak, kediler aynı zamanda insanlara ölümcül bir hastalık bulaştırabilir: Veba! ABD’nin Oregon eyaletinde yaşanan son olay, vebanın hala ciddi bir tehdit olduğunu gösteriyor. Bir kedi sahibi, sevgili kedisinden enfekte olan veba bakterisi yüzünden hastanelik oldu. Bu, 2015’ten beri Oregon’da görülen ilk veba vakası. Peki, veba nedir, nasıl yayılır ve kedi sahipleri nasıl korunmalı? İşte detaylar...
VEBA NEDİR?
Veba, Yersinia pestis adlı bir bakterinin neden olduğu ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Tarihte pek çok salgına neden olan veba, Orta Çağ’da Avrupa’da yaklaşık 50 milyon insanın ölümüne yol açmıştır. Veba, günümüzde de özellikle Afrika, Asya ve Amerika kıtalarında görülmektedir. Veba, üç ana türde ortaya çıkabilir.
Bubonik veba, septisemik veba ve pnömonik veba. Bubonik veba, lenf bezlerinin şişmesi ve ağrıması ile karakterizedir. Septisemik veba, kan dolaşımı enfeksiyonudur ve organ yetmezliğine yol açabilir. Pnömonik veba ise akciğer enfeksiyonudur ve en ölümcül türdür.
VEBA NASIL BULAŞIR?
Veba, genellikle enfekte kemirgenlerin pireleri aracılığıyla bulaşır. Pireler, kemirgenleri ısırdıktan sonra insanları da ısırarak bakteriyi aktarabilir. Ayrıca, enfekte kemirgenlerin veya diğer hayvanların dokunulması, etlerinin yenmesi veya solunum yoluyla da veba bulaşabilir.
Veba, insanlardan insanlara da özellikle pnömonik veba türünde solunum damlacıklarıyla bulaşabilir.
KEDİ SAHİPLERİ NE YAPMALI?
Kediler, vebaya karşı özellikle hassas hayvanlardır. Kediler, dışarıda dolaştıklarında enfekte kemirgenleri avlayabilir veya pirelerden enfeksiyon kapabilirler. Kediler, vebalı hayvanlarla temas ettikten sonra insanlara da bulaştırabilirler. Bu nedenle, kedi sahipleri şu önlemleri almalıdır:
* Kedilerinizi düzenli olarak veteriner kontrolünden geçirin ve gerekli aşıları yaptırın.
* Kedilerinize pire önleyici ilaçlar uygulayın ve pire taraması yapın.
* Kedilerinizi dışarıda gezdirmeyin veya enfekte kemirgenlerle temas etmelerini engelleyin.
* Kedilerinizde ateş, halsizlik, iştahsızlık, öksürük, nefes darlığı, lenf bezlerinde şişme gibi belirtiler görürseniz hemen veterinerinize başvurun.
* Kedilerinizle temas ettikten sonra ellerinizi yıkayın ve yaralarınızı dezenfekte edin.
* Kedilerinizin solunum yolu enfeksiyonu varsa, maske takın ve diğer insanlarla temasınızı sınırlayın.
Veba, erken teşhis ve tedavi edilirse antibiyotiklerle iyileştirilebilir bir hastalıktır. Ancak, tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Bu nedenle, kedi sahipleri hem kendilerinin hem de evcil hayvanlarının sağlığı için dikkatli olmalıdır.
