Katar, İsrail'in tüm nükleer tesislerinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetimine tabi tutulması amacıyla uluslararası çabaların artırılması yönündeki çağrısını tekrarladı. Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, Katar’ın bu talebi Avusturya'nın Viyana kentinde düzenlenen UAEA Yönetim Kurulu Toplantısı'nın üç aylık oturumunda yine dile getirdiği ifade edildi.
Katar’ın Viyana’daki Birleşmiş Milletler ve uluslararası kuruluşlar nezdindeki Daimi Temsilcisi Casim el-Hemmadi, toplantıda yaptığı konuşmada, "Uluslararası toplum ve kurumlarının, BM Güvenlik Konseyi, BM Genel Kurulu ve UAEA kararları ile 1995 Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) Gözden Geçirme Konferansı kararları doğrultusunda İsrail’in tüm nükleer tesislerini UAEA denetimine açmasını sağlamak için taahhütlerini yerine getirmesi gerekiyor." dedi.
El-Hemmadi, Orta Doğu’daki tüm ülkelerin İsrail hariç NPT’ye taraf olduğunu ve UAEA ile yürürlükte olan garanti anlaşmalarına sahip olduğunu vurguladı. Katar, aynı talepleri Eylül 2023’te Viyana’da düzenlenen UAEA 67. Genel Konferansı'nda da dile getirmişti.
UAEA Yönetim Kurulu'nun üç aylık toplantısı 3-7 Mart tarihlerinde Viyana’da gerçekleştirildi. Öte yandan, İsrail, Orta Doğu’da NPT’ye katılmayan tek ülke olarak dikkat çekiyor. Resmi olmayan tahminlere göre, İsrail’in nükleer silah kapasitesine sahip olduğu belirtiliyor.
Amerikan Bilim İnsanları Federasyonu (FAS) 2023 yılı verilerine göre, İsrail’in yaklaşık 90 nükleer savaş başlığına sahip olduğu ve 100 ila 200 nükleer silah üretmek için yeterli plütonyum kapasitesine sahip olabileceği öngörülüyor. İsrail’in nükleer programı, 1950’lerin sonunda Negev Çölü’ndeki Dimona yakınlarında bir nükleer araştırma merkezi kurulmasıyla başlamıştır ve başta Fransa olmak üzere bazı Batılı ülkelerin desteğini almıştır.
Bununla birlikte, Batılı ülkeler, İsrail’in nükleer programı konusunda sessizliğini korurken, İran ve Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetleri konusunda baskı uygulama çabalarını sürdürüyor.
