Kastamonu'da kokulu kara üzümün üretimi yaygınlaştırılacak
Karadeniz Bölgesi'nin nemli kıyı kesimlerinde yetişen ve bünyesinde yüksek miktarda resveratrol barındıran kokulu kara üzümün ekim alanının genişletilmesi hedefleniyor. Kastamonu Üniversitesi öncülüğünde hazırlanan TÜBİTAK projesi ile üzümün kırsal gelir kaynağı olarak değerlendirilmesi ve gastronomi ürünlerine dönüştürülmesi amaçlanıyor.
Resveratrol ve potansiyel sağlık etkileri
Kokulu kara üzüm, literatürde antioksidan, antimutajen ve antikanserojen aktivite ile ilişkilendirilen resveratrol içeriyor. Yerel üreticiler ve proje ekibi, bu bileşiğin varlığının ürünün talebini artırdığına dikkat çekiyor. Ancak proje tanıtımında, söz konusu faydaların bilimsel değerlendirmeye tabi tutulması gerektiği vurgulanıyor.
Yaygınlaştırma ve katma değer çalışmalarının hedefleri
Kastamonu Üniversitesi Araç Rafet Vergili Meslek Yüksekokulu ve ilgili akademisyenler tarafından yürütülen çalışma, kokulu kara üzümden elde edilecek ürünlerle kırsal kesime ek gelir sağlanmasını amaçlıyor. Proje kapsamında pekmez, sirke, reçel, tatlılar ve pepeçura gibi ürünlerin geliştirilmesi planlanıyor. Üniversite, bu çalışmaları TÜBİTAK destekli projeler veya ihtisas projeleri olarak sunmayı değerlendiriyor.
Yerel üreticinin deneyimleri
İnebolu'da kokulu kara üzüm yetiştiren emekli akademisyen Hüsnü Şinoforoğlu, ürünün yerel halk tarafından yeterince tanınmadığını söyledi. Şinoforoğlu, kokulu kara üzümden yaptığı ürünlere kanser hastalarından yoğun ilgi geldiğini belirtti ve kendi deneyimini şöyle aktardı: 'Ben de cilt kanseriydim. Kokulu üzüm sayesinde 3,5 yıldır ilaç kullanmadan ayakta kaldım.' Şinoforoğlu aynı zamanda ürünün sporcular tarafından da tercih edildiğini, sıcak veya soğuk tüketiminin sindirim üzerinde olumlu etkileri olduğunu ve yaprağının sarmada lezzet verdiğini ifade etti.
Tarım koşulları ve verim bilgileri
Proje yetkilileri ve üreticiler, kokulu kara üzümün özellikle deniz etkili, nemli ve rutubetli alanlarda daha verimli olduğunu belirtiyor. Şinoforoğlu, ürünün 750 rakım civarında daha iyi yetiştiğini, il merkezi gibi bin rakımın üzerinde bulunan alanlarda verimin düştüğünü; bunun örneği olarak da '20 kiloda 1 kilo pekmez' ve '750 rakımın altında 5-6 kiloda 1 kilo pekmez' oranlarını verdi.
Gastronomi ve eğitim odaklı çalışmalar
Kastamonu Üniversitesi'nden Öğretim Görevlisi Hikmet Haberal, öğrencilerle birlikte gastronomi ürünleri geliştirdiklerini ve şu ana kadar beş tür ürün ortaya çıkardıklarını belirtti. Haberal, çalışmaların literatür taraması ile başladığını ve bölgedeki Cide, İnebolu, Bozkurt, Çatalzeytin gibi sahil ilçelerinde bu üzümün görüldüğünü söyledi. Projede öğrenci katılımı ile saha çalışmaları, ürün işleme aşamaları, video ve yazılı mülakatlar planlanıyor.
Üniversite ekibi, kokulu kara üzümün ekonomik değere dönüştürülmesi halinde kırsal kalkınma ve bölgesel ekonomiye katkı sağlayacağını belirtiyor. Proje tamamlandığında ürünlerin restoranlar, kafeler ve yerel mutfaklar aracılığıyla tanıtılması hedefleniyor.
Öne çıkan noktalar: Kokulu kara üzümün yüksek resveratrol içeriği, TÜBİTAK destekli proje çalışmaları, üretim alanının sahil ilçelerinde yaygınlaştırılması ve katma değerli ürün geliştirme hedefi.
KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ TARAFINDAN HAZIRLANAN TÜBİTAK PROJESİYLE ÖZELLİKLE KARADENİZ BÖLGESİNDE BOL MİKTARDA YETİŞEN KOKULU ÜZÜM OLARAK BİLİNEN İSABELLA (SİYAH) ÜZÜMÜNÜN EKİM ALANI YAYGINLAŞTIRILACAK, BAŞTA KANSER TEDAVİSİ OLMAK ÜZERE SAĞLIK SEKTÖRÜNDE KULLANIMI ARTTIRILMASI HEDEFLENİYOR.
