İzmir'de belediyenin 980 bin TL'lik imar cezası mahkemece iptal edildi
İzmir'de gecekonduya eklenti yaptığı gerekçesiyle imar kirliliği suçundan adli ceza alan bir vatandaş hakkında, Karabağlar Belediyesi tarafından kesilen 980 bin TL tutarındaki idari para cezası idare mahkemesince iptal edildi. Kararda, aynı fiilden dolayı hem adli hem idari ceza verilemeyeceği vurgulandı.
Olayın gelişimi
Karabağlar'da yaşayan K.F. isimli vatandaşın mevcut konutuna eklenti yapması üzerine Karabağlar Belediyesi, encümen kararıyla Bozyaka semtinde bulunan yapı için yıkım kararı aldı, aynı zamanda 980 bin TL tutarında idari para cezası kesti ve savcılığa suç duyurusunda bulundu. Mahkeme, adli süreçte vatandaşa verilen hapis cezasını para cezasına çevirdi.
Mahkeme kararı ve gerekçe
Vatandaşın avukatı Mehmet Harun Elçi aracılığıyla idare mahkemesine açtığı davada mahkeme, evrensel hukuk ilkesi olan "aynı fiilden dolayı iki kez ceza verilemez (Non Bis In Idem)" kuralına dayanarak belediyenin kestiği idari para cezasını iptal etti. Kararda, aynı eylem için hem ceza mahkemesince yaptırım uygulanmasının hem de idari yoldan ağır para cezaları kesilmesinin uyuşmazlık yarattığına dikkat çekildi.
Avukatın değerlendirmesi
Avukat Mehmet Harun Elçi, kararı değerlendirirken bunun binlerce vatandaş için emsal niteliğinde olduğunu belirtti. Elçi, "Evrensel bir hukuk ilkesi olan 'non bis in idem' gereğince, aynı eylemden ötürü iki kez cezalandırma olmaz. Türk Ceza Kanunu (TCK) madde 184 kapsamında imar kirliliğine neden olmaktan ceza alan bir kişiye, idari yoldan ayrıca ağır para cezaları kesilmesi hukuka aykırıdır. Mahkemeler, bu tür çifte cezalandırmaları iptal etmektedir." ifadelerini kullandı.
Hukuki tavsiye ve sonuç
Elçi, özellikle dar gelirli vatandaşların yüz binlerce liralık cezalarla mağdur edildiğini vurgulayarak, belediyeden encümen kararı tebliğ alan vatandaşların hukuki yollara başvurmasını önerdi. Elçi'nin sözleri özetle şu şekildedir: "Kaçak yapı yapanların tamamı rant peşinde koşan kişiler değildir" ve "Vatandaşlarımızın bilinçli olmalarını, kendilerine tebliğ edilen encümen kararlarına karşı idare mahkemelerinde iptal davası açmalarını öneriyorum. Aldığımız bu emsal karar, vatandaşların çifte cezalarla mağdur edilmesinin önüne geçen, hukuk devletini güçlendiren bir karardır." Bu karar, idari ve adli yaptırımların çakıştığı benzer dosyalarda hukuki dayanak teşkil edebilecek nitelikte değerlendirilmelidir.
KARARI DEĞERLENDİREN AVUKAT MEHMET HARUN ELÇİ, BU KARARIN BİNLERCE VATANDAŞ İÇİN EMSAL NİTELİĞİNDE OLDUĞUNU VURGULADI.
