İsrail, Yunanistan ve GKRY üçlü zirvesi: Güvenlik, savunma ve bölgesel iş birliği güçlendirilecek
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Hristodulidis, 10’uncu üçlü zirvenin ardından yayımladıkları ortak bildiride, üçlü iş birliğini güçlendirme taahhüdünü yineledi. Liderler, zirvelerin yıllık hale getirilmesi ve bakanlık ile çalışma düzeyinde görüşmelerin yoğunlaştırılması konusunda anlaştı.
Güvenlik ve terörle mücadele
Bildiride, üç ülkenin güvenlik, savunma ve askeri konularda üçlü iş birliğini güçlendirme niyeti vurgulandı. Terörle mücadeleye, özellikle terörist faaliyetlerin finansmanının ortadan kaldırılmasına yönelik çabalara bağlılık sürdürüleceği belirtildi. Deniz güvenliğinin önemi öne çıkarılarak, deniz yolları ve kritik altyapının korunması için iş birliğinin derinleştirileceği kaydedildi.
Bildiride ayrıca, Kıbrıs’ta kurulması planlanan ve 2026 yılında faaliyete geçmesi öngörülen Denizcilik Siber Güvenlik Mükemmeliyet Merkezine dikkat çekildi. Kıbrıs ve Yunanistan’ın Gazze’deki insani yardım çalışmaları ile Kıbrıs ve İsrail’in koordinasyonu çerçevesinde uluslararası ortaklarla hayata geçirilen Amalthea deniz koridoru aracılığıyla sağlanan katkılar takdir edildi.
Metinde, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2803 sayılı kararına atıfla, ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan 20 maddelik barış planı çerçevesinde son İsrailli rehine Ran Gvilinin derhal iadesi ve Hamas’ın kararlaştırılan çerçeveye göre silahsızlandırılması talepleri yinelendi. Ayrıca, ABD himayesinde ve Kıbrıs ile Yunanistan’ın da katıldığı Gazze Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nin insani yardım ve ticari mal teslimatlarını kolaylaştırma çalışmalarına vurgu yapıldı. Bildiride, insani yardımların sivillere güvenli ve koordineli kanallar aracılığıyla ulaşmasının sağlanmasına kararlılık ifade edildi.
Üç ülke metinde İsrail’in uluslararası hukuka göre kendini savunma hakkını teyit etti.
Acil durum müdahale iş birliği
Bildiride, doğal afetlere karşı hızlı ve etkili karşılıklı yardım sağlamak amacıyla acil durum hazırlığı ve müdahalesi için üçlü bir çalışma grubu kurulması kararı yer aldı. Bölgesel yangınla mücadele kapasitesinin artırılmasına yönelik girişimler içinde, özellikle yangınlarla ilgili kapasiteye odaklanan Kıbrıs Bölgesel Hava Yangın Söndürme İstasyonu kurulması girişimi öne çıkarıldı.
Ayrıca, sağlık alanında araştırma, inovasyon ve acil müdahale konularında tıp kurumları arasındaki iş birliğini geliştirmek amacıyla bir çalışma grubu oluşturulacağı bildirildi.
Enerji ve ekonomik koridorlar
Üç ülke, uluslararası hukuka ve deniz hukukuna saygı temelinde doğal gaz geliştirme, elektrik şebekesi bağlantıları ve yenilenebilir enerji girişimleri dahil ortak enerji projelerini teşvik edeceklerini açıkladı. Bildiride, Kasım 2025’te Yunanistan’da ABD’nin de katılımıyla düzenlenen 3+1 Enerji Bakanları Zirvesinin yakın tarihli ortak bildirisi hatırlatıldı.
Taraflar, Büyük Deniz Bağlantı Projesine bağlılıklarını yineleyerek projeyi ilerletmek için iş birliği yapma ve düzenli çalışma grupları kurma niyetini paylaştı. Ayrıca, bölgesel bağlantı projelerini teşvik etmek amacıyla Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru çerçevesinde birlikte çalışma taahhüdü bildiride yer aldı.
Bilim, teknoloji ve inovasyon
Bildiride, üçlü iş birliğinin bilim, teknoloji ve inovasyon alanlarında güçlendirileceği; ortak araştırma girişimlerini teşvik etmeye yönelik bir çerçeve oluşturulacağı ve Avrupa Birliği’nin Horizon fonlama programlarına erişim konusunda koordinasyonun iyileştirileceği kaydedildi. Yapay zekâ alanında daha gelişmiş iş birliklerini incelemek ve bu alandaki politika, yüksek performanslı bilgi işlem altyapısı ve beceri geliştirme konularında adımlar atmak üzere bir yapay zekâ çalışma grubu kurulacağı ifade edildi.
Bölgesel iş birliği ve diplomasi
Üç ülke, Kıbrıs’ın AB Konseyi başkanlığını Doğu Akdeniz ve Güney Komşuluk bölgesinde iş birliğini güçlendirmek için bir fırsat olarak gördüklerini belirtti. İbrahim Anlaşmalarının genişletilmesi yönündeki kararlılıklarının sürdüğü ve bu hedefe ulaşmak için ABD ve diğer ortaklarla ortak çabaların yoğunlaştırılacağı vurgulandı.
Bildiride ayrıca İsrail ile Lübnan arasında son dönemde kaydedilen diyalogdaki ilerlemeye dikkat çekilerek bunun güvenlik diyaloğuna ekonomik bir boyut kattığı belirtildi ve üç ülke Lübnan’ın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını desteklediklerini açıkladı. Kudüs’ün üç tek tanrılı din için özel öneme sahip olduğu vurgulanarak, kutsal mekanlarda mevcut durumun korunması ve Hristiyan kiliselerinin kültürel mirasının sürdürülmesi taahhüt edildi.
Son olarak bildiride, Kıbrıs sorununa ilişkin olarak uluslararası hukuk ve ilgili BM Güvenlik Konseyi kararları temelinde adil, kapsamlı ve uygulanabilir bir çözüm bulunması yönünde destek ifade edildi.
İSRAİL, YUNANİSTAN VE GKRY'DEN ORTAK BİLDİRİ: "GÜVENLİK, SAVUNMA VE ASKERİ KONULARDA ÜÇLÜ İŞBİRLİĞİ GÜÇLENDİRİLECEK"
