İsrail’in Suriye topraklarında tampon bölgeyi işgal etmesi Golan Tepeleri'ni yeniden gündeme taşıdı
İsrail ordusu, Suriye'deki son gelişmelerle birlikte işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgeyi ele geçirerek dikkatleri yeniden bu stratejik bölgeye çevirdi. Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın talimatlarıyla gerçekleştirilen bu işgal, bölgedeki gerilimi artırdı.
27 Kasım tarihinde Suriye'nin çeşitli illerinde rejim karşıtı silahlı gruplar ile Beşşar Esed güçleri arasında yoğunlaşan çatışmalar sonucunda gruplar, 7 Aralık'ta başkent Şam'a girmeye başladı. Bu gelişme, Baas rejiminin kontrolü kaybetmesine ve Esed'in başkenti terk etmesine yol açtı.
Golan Tepeleri'nin Tarihsel Arka Planı
İsrail’in Golan Tepeleri’ndeki işgali, 1967'de başlayan Altı Gün Savaşı ile başlamıştır. Bu savaşta İsrail, Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Sina Yarımadası’nın yanı sıra Golan Tepeleri'ni de işgal etmiştir. 1973'teki Yom Kippur Savaşı’nda Suriye, bölgeyi geri almak için harekete geçmiş ancak başarılı olamamıştır.
5 Haziran 1974’te ise, İsrail ile Suriye arasında Kuvvetlerin Çekilme Anlaşması imzalanmış, İsrail Golan Tepeleri’nde kalmaya devam etmiştir. 1981'de bölgeyi tek taraflı olarak ilhak eden İsrail, bu kararı uluslararası camiada kabul ettirememiştir.
Golan Tepeleri’nin Stratejik Önemi
Bölge, güvenlik açısından jeostratejik bir konumda bulunmakta ve zengin su kaynaklarına sahip olması nedeniyle İsrail için büyük bir öneme sahiptir. İsrail, toplam su ihtiyacının yaklaşık üçte birini Golan Tepeleri ve Şeria Nehri’nden temin etmektedir.
Demografik Durum
Golan Tepeleri'nde 30’dan fazla Yahudi yerleşim birimi bulunmaktadır ve burada yaklaşık 20 bin Yahudi yerleşimci yaşamaktadır. Aynı zamanda, bölgede 25 bin civarında Suriyeli Dürzi Arap da bulunmaktadır. Bu grup, anavatanları olan Suriye ile bağ kurmak istemektedir.
Golan Tepeleri’nin eteklerindeki Dürzi köyleri, kültürel miraslarını korumaya çalışarak Suriye bayrakları asmakta ve anıtlar dikmektedir. 1982'de İsrail’in vatandaşlık teklifine karşı çıkan Dürziler, hala daimi oturum haklarıyla yurt dışına seyahat etmektedir.
Sonuç
İsrail’in Golan Tepeleri’ndeki askeri hareketliliği, hem bölgenin güvenliği hem de su kaynakları üzerindeki denetimini güçlendirmek amacıyla gerçekleştirilmektedir. Golan Tepeleri’nin stratejik öneminin yanı sıra uluslararası hukuka göre Suriye toprağı olması, bu durumu daha da karmaşık hale getirmektedir.