Gazze'den çıkarılan Filistinli AA'ya yolculuğun ayrıntılarını anlattı
ENES CANLI - İsrail ile bağlantıları sorgulanan "Mecd" isimli STK aracılığıyla Gazze'den çıkarılan Filistinli Beşir, Anadolu Ajansı'na (AA) yaptığı açıklamada, yolculuğun nasıl organize edildiğini, sınır ve havalimanı işlemlerini ve ulaştıkları ülkeye giriş sürecini anlattı.
İlk temas ve ücret
Beşir, "Mecd" ile iletişime geçişinin ABD merkezli Facebook üzerinden verilen bir reklam aracılığıyla sağlandığını ve telefonla bağlantıya geçtiğinde Gazze'nin Nuseyrat bölgesinden "Muayyed" isimli bir gençle karşılaştığını söyledi. Beşir, Gazze'den Endonezya'ya gitmek için kişi başı 1400 dolar istendiğini, kendi tek parasının 6 bin dolar olduğunu ve zor koşullar nedeniyle parayı ödediğini belirtti.
Seyahat talimatları ve hareket saatleri
Beşir, parayı başka bir Filistinlinin hesabına gönderdikten sonra hazırlık talimatı beklediğini, ilk mesajın yerel saatle 10.00'da Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'a gitmesi yönünde olduğunu söyledi. Tüm talimatların ABD merkezli WhatsApp üzerinden iletildiğini ve daha sonra saat 03.00'te Uluslararası Kızılhaç Komitesi binası yakınındaki bir noktaya gelmelerinin istendiğini anlattı.
Sınır ve denetim süreci
Beşir, burada kendilerini bekleyen otobüslere binip Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı'na doğru gittiklerini, sınırda Mecd ya da İsrail ordusundan fiziksel bir yetkili görmediklerini ancak işlemlerin İsrail kontrolünde yürütüldüğünü söyledi. Gazze merkezli sınır işletmesi yapan "Şaheybar" şirketinin çalışanlarının yolcuları tek tek aramadan geçirdiğini, ayakkabı ve ceketleri çıkarıp yanlarına çok az eşya almalarına izin verildiğini belirtti. Her yolcunun koluna takılan bilekliklerin çıkarılmaması sıkı şekilde vurgulandı.
Havalimanı işlemleri ve hedef ülke değişikliği
Beşir, otobüsle İsrail'in güneyindeki Eilat kentindeki Ramon Havalimanı'na ulaştıklarını, burada İsrailli görevlilerin pasaportları cihazdan geçirdiğini ancak pasaportlara çıkış damgası basılmadığını dile getirdi. Kendilerine Gazze'den ayrılırken Endonezya'ya gidecekleri söylenmiş, ancak daha sonra Filistin yönetiminin Endonezya'ya seyahat izinlerini durdurduğu gerekçesiyle haberleri olmadan rotalarının Güney Afrika'ya çevrildiğini öğrenmişlerdir.
Aktarmalar ve varış
Ramon Havalimanı'ndan önce Nairobi aktarmasıyla, ardından Güney Afrika'nın Johannesburg kentindeki O.R. Tambo Havalimanı'na ulaştıklarını belirten Beşir, kendilerinin yurda sorunsuz girdiğini, Mecd'in bir hafta kalacakları otel bilgisini WhatsApp üzerinden ilettiğini kaydetti. Buna karşın 13 Kasım'da Johannesburg'a varan ve pasaportlarına İsrail çıkış damgası basılmayan 153 Filistinli, havalimanında uzun süre bekletilmişti.
Kızının deneyimi ve farklı zorluklar
Beşir, kızının da aynı yöntemle başvurduğunu ancak onun için 2 bin dolar istendiğini ve 13 Kasım'da Gazze'den çıkan 153 kişilik grup içinde kızının da bulunduğu yolculuk sırasında daha büyük zorluklar yaşandığını, Johannesburg'da ülkeye alınmayıp uçakta 15 saat bekletildiklerini anlattı.
'Hayatta kalma' gerekçesi
Gazze'den ayrılmayı bir "hayatta kalma gerekliliği" olarak niteleyen Beşir, 7 Ekim 2023'teki saldırılar öncesi Refah'ta yaşadığını, evini ve eşyalarını kaybettiğini söyledi ve Gazze yeniden inşa edildiğinde vatanına dönmek istediğini vurguladı. Beşir, çıkarken geri dönmeyeceğine dair herhangi bir taahhütname imzalamadıklarını belirtti.
"Mecd" STK'sının durumu ve bağlantılar
"Mecd" kendisini Gazze'den çıkışları organize eden bir STK olarak tanıtıyor ve internet sitesine göre kuruluş tarihini 2010 olarak gösteriyor. Ancak AA'nın ulaştığı bilgilerde Mecd'in internet sitesinin Şubat 2025'te kullanıma açıldığı, sosyal medya hesaplarında paylaşım bulunmadığı, adresinin işgal altındaki Doğu Kudüs, Şeyh Cerrah olarak gösterildiği halde burada bir ofisin mevcut olmadığı; site telefonlarının yanıt vermediği ve İsrail ya da Almanya'da kayıtlı bir STK olarak görünmediği yer aldı.
İnternet sayfasında yer alan Talent Globus logosu ve "Gazze Şeridi'nden gönüllü göç koşulları" başlıklı sayfadaki düzene ilişkin bilgiler, Haaretz gazetesinin haberine göre gerçeği yansıtmıyor. Estonya ticaret kayıtları, şirketin Tomer Janar Lind isimli İsrail-Estonya çifte vatandaşı tarafından kurulduğunu gösteriyor; Lind'in İngiltere'de kurduğu bazı şirketlerin kapandığına ilişkin kayıtlar da haberde yer aldı. Haaretz, Lind'in Gazze'den ayrılmaların düzenlenmesindeki rolünü inkar etmediğini ancak organizasyonun arkasında kimin bulunduğu konusunda yorum yapmaktan kaçındığını aktardı. Haberde ayrıca İsrail Savunma Bakanlığı bünyesindeki Gönüllü Göç Bürosu'nun Mecd için orduya referans verdiği ifade edildi.
Johannesburg gelişmeleri ve Güney Afrika'nın tutumu
13 Kasım'da O.R. Tambo Havalimanı'na inen 153 Filistinli pasaportlarında İsrail çıkış damgası bulunmaması nedeniyle havalimanında bekletilmiş; Güney Afrika Sınır Güvenliği Otoritesi, Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa'nın talimatıyla, Filistinli pasaport sahiplerinin mevcut vize muafiyetleri kapsamında ülkeye 90 güne kadar vizesiz girişine izin vermiştir.
Beşir'in anlattıkları, Gazze'den ayrılmaların organize edilme biçimi, sınır işlemleri ve Mecd'in arkasındaki yapı hakkındaki soru işaretlerini artırmış durumda.
