İsrail ordusunda görev yapan askerler, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde (UCM) görülen soykırım davası nedeniyle yurt dışında gözaltı korkusu yaşamaya başladı. Sosyal medya hesaplarından insanlık dışı uygulamalarını paylaşan İsrail ordusu (IDF) mensupları, gittikleri ülkelerde insan hakları aktivistleri tarafından sürekli protestolarla karşı karşıya kalıyor.
Hind Receb Vakfı'nın yürüttüğü bir kampanya kapsamında, 21 Temmuz 2025 tarihinde Belçika'da iki İsrail askeri hakkında gözaltı kararı verildi. Belçika Federal Polisi, Boom kasabasındaki Tomorrowland Festivali'nde bu askerleri gözaltına alarak sorguladı.
Avrupa'da İlk Yasal İşlem
Belçika'daki olay, IDF mensupları hakkında bir Avrupa ülkesinde yasal işlem başlatılması anlamına gelirken; benzeri hukuki süreçler başka ülkelerde de yaşandı. Örneğin, 2024'te Fas'ın Marakeş kentinde bir İsrailli asker, savaş suçu işlediği iddiasıyla gözaltına alındı. 2025 yılının ocak ayında ise Brezilya'da, ülkeye tatil amacıyla giden bir askerin Gazze'de patlayıcı yerleştirdiği iddiaları üzerine yasal süreç başlatıldı. Hakkında soruşturma başlatılan Yuval Vagdani, tatilden kaçmak zorunda kaldı.
Yasal Süreçlerin Yaygınlaşması
Şili'deki 600 avukat, ocak ayında Gazze'deki soykırım savaşında suç işleyen bir asker hakkındaki davayı açarken; Hollanda'da da benzer bir durum yaşandı. İsrail askerleri, Gazze'deki savaş suçları nedeniyle tutuklama kararıyla karşılaştıkları endişesiyle ülkeden ayrılmak zorunda kaldı.
Kamuoyundaki Tepkiler
İsrail askerleri, yurt dışına çıkarken ciddi tepkilerle karşılaşıyor. Yaz aylarında Yunanistan gibi tatil bölgelerinde, yerel STK'lar tarafından protesto ediliyor. Yunanistan'da bir askerin çocuk katili olduğu gerekçesiyle suçlandığı bir olay dikkat çekti.
Danimarka'da, bir İsrail askeri, insan hakları aktivistleri tarafından protesto edilirken, Kyoto'daki bir otel yöneticisi ise İsraillilere savaş suçlarına karışmadıklarına dair taahhütname imzalatma şartı koştu. Bu durum, İsrail hükümeti tarafından endişeyle izleniyor ve vatandaşlara seyahat uyarılarında bulunuluyor.
Kimliklerin Gizlenmesi
IDF, bu süreçte internet sitesinde askerleri sırtları dönük fotoğraflarla paylaşmaya başladı. İnsan hakları aktivistleri, bunun amacının askerlerin yurt dışında hedef olmaktan kaçınmak olduğu görüşünde.
UCM'nin Etkisi
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail'in Filistin topraklarındaki eylemleri hakkında başlattığı incelemeler, gözaltı korkusunu artıran bir diğer etken. UCM, 2021'de Filistin'in Roma Statüsü'ne taraf bir devlet olduğunu belirtti ve bazı İsrailli yetkililer hakkında tutuklama emri çıkardı. Bu durum, İsrail'in UCM'ye üye ülkeleri seyahat etmekten kaçınmasına yol açtı.
