İran, Urmiye Gölü havzasında bulut tohumlama operasyonlarına başladı
İran’ın Urmiye Gölü havzasında, uzun süredir devam eden kuraklıkla mücadele kapsamında bulut tohumlama yoluyla yapay yağmur üretme operasyonları gerçekleştirildi. Atmosferik Su Teknolojileri Geliştirme ve İşletme Kurumu Başkan Vekili Muhammed Mehdi Cevadiyanzade, uygun atmosferik koşulların sağlanmasının ardından tohumlama amacıyla donatılmış bir uçağın bölgeye gönderildiğini bildirdi.
Operasyonun ayrıntıları
Cevadiyanzade, "2024-2025 yılına ait ilk bulut tohumlama operasyonu pazar günü Urmiye Gölü havzasında gerçekleştirildi" ifadelerini kullandı. Yetkili, tohumlamaya elverişli bulutların ülkeye ulaşması ve atmosfer koşullarının uygun olması halinde, donanımlı uçak ve İHA’larla operasyonların yürütüleceğini belirtti.
Tahran ve diğer bölgelere ilişkin değerlendirme
Cevadiyanzade, uygun hava şartları oluştuğu takdirde ülkeye giren tüm yağış sistemlerinde bulut tohumlama yapılacağını söyleyerek, şu ana kadar Tahran için tohumlamaya elverişli bir sistem görülmediğini aktardı. Ayrıca, Pazartesi için Tahran’a zayıf bir yağışlı hava sistemi tahmini bulunduğunu ancak bu sistemin tohumlamaya uygunluğunun henüz kesinleşmediğini vurguladı.
Çaharmahal ve Bahtiyari eyaletinin Kuhreng bölgesine de zayıf bir yağış sisteminin girişinin tahmin edildiğini belirten Cevadiyanzade, gerekli incelemelerin ardından burada da operasyon yapılabileceğini söyledi.
Operasyon süresi ve amaçlar
Kuruma göre, uygun sistemlerin varlığı halinde bulut tohumlama çalışmaları Mayıs ortasına kadar uçak ve İHA’larla devam edecek. Cevadiyanzade, bulut tohumlamanın dünya genelinde atmosferik su kaynaklarından yararlanmak için düşük maliyetli ve etkisi kanıtlanmış bir yöntem olduğunu hatırlattı ve bu teknolojinin bilimsel ile pratik yönlerinin doğru şekilde açıklanmasının önemine dikkat çekti.
Beklentiler ve uyarılar
Cevadiyanzade, konu doğru anlatılmadığında aşırı beklentiler veya umutsuzluk gibi yanlış algıların oluşabileceğini belirterek, bulut tohumlamanın yalnızca yağışı artırmak için değil; dolu yağışını azaltma, sis dağıtma, yağışı geciktirme veya engelleme ve hidroelektrik üretimini artırmak için barajlardaki su seviyesini yükseltme gibi farklı amaçlarla da kullanıldığını aktardı. İran’ın kurak bir bölgede bulunduğunu ve yenilenebilir su kaynaklarına ciddi ihtiyaç duyduğunu hatırlatan Cevadiyanzade, ülkede bulut tohumlama çalışmalarının çeşitli havzalarda yağışı artırma amacıyla yapıldığını vurguladı.
Kuraklığın boyutu
İran, yaklaşık 60 yılın en şiddetli kuraklık dönemini yaşıyor. Ülke genelindeki yağışlar normal seviyelerin belirgin biçimde altına gerilerken; özellikle Tahran ile batı-kuzeybatı bölgelerinde baraj seviyeleri kritik düzeye indi. Uzmanlar, krizin temel nedenleri olarak yağış miktarındaki azalma, iklim değişikliği, yeraltı sularının aşırı çekilmesi ve tarımda yüksek su tüketimini gösteriyor. Tarımsal üretim zarar görürken, su yönetimindeki altyapı sorunları krizi derinleştiriyor.
Uluslararası değerlendirmelerde İran’ın su krizinin ülkenin karşı karşıya olduğu en büyük yapısal tehditlerden biri olduğu belirtiliyor. Bu çerçevede ülke, su tasarrufu önlemleriyle birlikte bulut tohumlama gibi yapay yağmur üretimi yöntemlerine başvurarak mevcut kaynakları desteklemeye çalışıyor.
İRAN’IN URMİYE GÖLÜ HAVZASINDA KURAKLIKLA MÜCADELE KAPSAMINDA YAPAY YAĞMUR ÜRETMEYE YÖNELİK BULUT TOHUMLAMA OPERASYONLARI GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
