İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma çerçevesinde ülkesine yönelik Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını geri getirecek "tetik mekanizmasını" uygulama tehdidindeki Avrupa'nın katılımcı rolünü kaybettiğini vurguladı. Erakçi, Avrupa ülkelerinin anlaşmanın temel şartlarını ihlal ettiğini belirterek, bu nedenle mekanizmanın hayata geçirilmesi için herhangi bir hukuki dayanağa sahip olmadıklarını ifade etti.
Erakçi, E3 olarak adlandırılan İngiltere, Fransa ve Almanya'nın, yaptırımları geri getirmek amacıyla yürütülen girişimlerin geçersiz olduğunu dile getirdi. Bu konuda BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Avrupa Birliği (AB) Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas'a bir mektup iletildi. Mektupta E3’ün, nükleer anlaşma ve 2231 sayılı BM kararı çerçevesinde yasal bir dayanağının olmadığı detaylı şekilde açıklanmıştır.
Erakçi, Avrupalı ülkelerin İran'a yönelik ABD'nin yaptırımlarına destek vermesi nedeniyle anlaşmadaki katılımcı rollerinden vazgeçtiklerini savundu. "Bu durum, feshedilen BM Güvenlik Konseyi kararlarını yeniden yürürlüğe koymaya yönelik her türlü girişimi geçersiz kılmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan, İran'ın, ABD'nin 2018'de yaptırımları yeniden uygulamaya geçmesi sonucu Avrupa'nın taahhütlerini yerine getirmesini beklediğini ancak E3 ülkelerinin yükümlülüklerinden caydığını kaydetti. "Bu tür bir sicile sahip aktörlerin 'iyi niyet' iddiasında bulunması mümkün değildir." diyerek, BM Güvenlik Konseyi'nin güvenilirliğinin zedelenmesine izin verilmemesi gerektiğini ifade etti.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in, "İsrail'in İran'a saldırılarına ilişkin 'Bu, İsrail'in hepimiz için yaptığı kirli iştir'" ifadesine de atıfta bulunan Erakçi, İran'ın bu kirli işleri alt edebilecek kapasiteye sahip olduğunu ancak kalpten gelen bir diplomasiye yanıt vermeye hazır olduğunu vurguladı.
2015 yılında İran ile BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ve Almanya arasında imzalanan nükleer anlaşma kapsamında, İran'ın nükleer faaliyetlerinin sınırlanması karşılığında yaptırımlar kaldırılmıştı. 2018 yılında ABD’nin anlaşmadan çekilmesi ve İran’a yaptırımları geri getirmesi üzerine E3 ülkeleri, nükleer anlaşmada yer alan snapback mekanizmasını uygulama girişiminde bulunmuştur. Ancak bu mekanizmanın hayata geçirilmesi için son tarih 18 Ekim'de sona erecektir.
Ayrıca, İran ile E3 ülkeleri arasında dışişleri bakan yardımcıları seviyesinde nükleer müzakerelere başlanması konusunda anlaşma sağlandığı ve bu görüşmelerin Avrupa'da yapılmasının beklendiği bildirilmektedir.
