İnmede belirtiler ve erken müdahale: '1 dakika bile çok önemli'
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi uzmanları, dünyada ve Türkiye'de her yıl çok sayıda kişiyi etkileyen inmenin önlenebilir bir rahatsızlık olduğuna dikkat çekti. Nöroloji Bölümü Eğitim ve İdari Sorumlusu Doç. Dr. Nevin Pazarcı ve Girişimsel Radyoloji Uzmanı Dr. Mustafa Demir uyarıyor: belirtileri 'geçer' diye görmezden gelmemek ve hızlı müdahale hayati önem taşıyor.
Belirtiler
Uzmanlar inmenin tipik belirtilerini şunlar olarak sıralıyor: yüzde kayma, konuşmada bozulma, aynı taraf kol ya da bacakta güçsüzlük, kol ve bacakta uyuşma. Ayrıca bilinç değişiklikleri, baş dönmesi, dengesizlik ve çift görme gibi şikayetler de görülebiliyor. Bu yakınmaların ani başlaması inme olasılığını arttırıyor.
Risk faktörleri
Doç. Dr. Pazarcı, yaş ilerledikçe inme riskinin arttığını; tansiyon, şeker, yüksek kolesterol, sedanter yaşam ve sigaranın ciddi risk faktörleri olduğunu belirtiyor. Genç hastalarda ise genetik etkenler ve damar yapısına bağlı nedenler daha sık gözlemleniyor. Kadınlarda gebelik, doğum sonrası dönem ve bazı doğum kontrol ilaçlarının da farklı inme tablolarına yol açabileceği vurgulanıyor.
Erken müdahalenin önemi
Uzmanlar, hastaların mümkünse 112 üzerinden hastaneye ulaşmasını öneriyor; kendi imkanlarıyla gelmek zaman kaybına neden olabiliyor. Tıkanmaya bağlı inmelerde ilk 4,5 saat içinde hastanede olmak çok değerli. Girişimsel yöntemlerle tıkalı damardan pıhtı çıkarma işlemleri ve damardan verilen yüksek doz kan sulandırıcılar erken dönemde başarı sağlayabiliyor. Dr. Mustafa Demir, 'Hasta ne kadar hızlı, erken başvurursa tedavideki başarı oranımız o kadar yüksek. Bazen 1 dakika bile çok önemli' ifadelerini kullanıyor.
Vaka: 45 yaşındaki Şef Rüzgar Sünbül
Geçmişte inme nedeniyle hastaneye getirilen 45 yaşındaki Şef Rüzgar Sünbül, geliş sürecini ve tedavi sonrasını anlattı. Şikayetler evde başladı; konuştuğunu sanmasına rağmen çevresindekilerin anlamadığını ve kısa süreli görme bulanıklığı yaşadığını söyledi. Ümraniye Hastanesi'ndeki müdahale sonrası durumunun toparlandığını belirtti.
Önleme ve izlem
Uzmanlar, inme gelişmeden önce risk faktörlerinin kontrol altına alınmasının en önemli hedef olduğunu vurguluyor. Hastalığın tedavisinden çok önlenmesinin amaçlandığı, risk faktörlerinin düzenli takip ve tedavi ile azaltılabileceği belirtiliyor.
Önemli not: Ani başlayan yüzde kayma, konuşma bozukluğu, kol veya bacakta güç kaybı gibi bulgular görüldüğünde vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır.
ÜMRANİYE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ NÖROLOJİ BÖLÜMÜ EĞİTİM VE İDARİ SORUMLUSU DOÇ. DR. NEVİN PAZARCI