İngiltere ve Avrupa Birliği Arasında Cebelitarık Anlaşması
İngiltere ile Avrupa Birliği (AB), İber Yarımadası'nın en güney ucundaki İngiliz denizaşırı toprağı Cebelitarık hakkında önemli bir anlaşmaya vardı. İngiltere Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Brexit'in üzerinden geçen 5 yılın ardından Cebelitarık konusunda sağlanan bu anlaşma, bölgedeki ekonomik istikrarı ve İngiliz egemenliğini koruma amacı taşıyor.
Açıklamada, "Hükümetimiz, Cebelitarık ekonomisinin ve yaşamının tehlikede olduğu bir durumu devralmıştı. Cebelitarık, önceki hükümet tarafından Brexit sonrası İngiltere-AB Ticaret ve İşbirliği Anlaşması'na dahil edilmemişti. Önceki hükümet 2021'de müzakerelere başlasa da bugüne kadar bir anlaşma sağlanamamıştı" ifadesine yer verildi.
Pasaport Kontrollerinin Kolaylaşması
İspanya, Portekiz ve Andorra'nın yer aldığı İber Yarımadası'nın en güney ucunda bulunan Cebelitarık ile İspanya arasında her gün 15 bin kişinin iş için seyahat ettiği hatırlatıldı. Geçmişte yaşanan sorunlar ışığında, anlaşmanın önemli avantajlar sağladığı belirtilirken, uzun süren pasaport ve sınır kontrollerinin ortadan kalkacağı kaydedildi.
Ayrıca, Cebelitarık'a özgü bir anlaşma olduğu vurgulandı ve bu durum, AB'ye sınırı olan tek İngiliz toprağı olması bakımından önem taşıdığı ifade edildi.
Politik Destek ve Uygulama Süreci
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, bu anlaşmanın yıllar süren belirsizliğe son verdiğini ve Cebelitarık’ın ekonomisini güçlendireceğini vurguladı. Cebelitarık Başbakanı Fabian Picardo da anlaşmadan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Anlaşma, hem İngiltere hem de Cebelitarık parlamentolarında onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek.
Çift Taraflı Pasaport Kontrolü ve Yeni Düzenleme
Anlaşma kapsamında, Cebelitarık ile İspanya sınırında insan geçişleri daha akıcı hale gelecek. Cebelitarık'a hava yoluyla gelen yolcular, hem İspanyol hem de Cebelitarık yetkililerince gerçekleştirilecek çift taraflı sınır kontrolüne tabi tutulacak. Bu model, Londra'daki St Pancras İstasyonu'ndaki Fransız ve İngiliz polislerinin yaptığı çalışmaya benzer şekilde işlem görecek.
Cebelitarık'a kara yoluyla giren ürünler için ağır denetimlerin kaldırılması ve özel bir gümrük modelinin devreye girmesi de planlanmakta. Ayrıca, İngiltere'nin Cebelitarık'taki askeri varlığı operasyonel özerkliğini koruyacak.
Son olarak, AB ülkeleri ile Cebelitarık arasında yeni uçuşların başlaması da bu anlaşmanın sonuçları arasında yer alıyor.