Hatay'ın Yıldız Mahallesi'nde tek soyadı: 'Yıldız'
Reyhanlı ilçe merkezine 8 kilometre uzaklıkta bulunan ve yaklaşık 880 nüfusa sahip Yıldız Mahallesi'nde yaşayan herkesin soyadı Yıldız. Geçen yıl Harran Mahallesi'nden ayrılarak mahalle statüsü kazanan yerleşimi öne çıkaran en belirgin özellik, mahalle sakinlerinin ortak soyadını taşıyor olması.
İkinci isimler, lakaplar ve nüfus kayıtları
Mahallede resmi işlemlerde karışıklığın önüne geçen en önemli uygulama, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının kullanılması. Günlük yaşamda ise vatandaşlar birbirlerini ayırt edebilmek için çocuklara çift isim veriyor veya lakap kullanıyor. Bu uygulama, aynı ismin çok sayıda tekrar etmesi nedeniyle ortaya çıkabilecek karışıklıkları azaltıyor.
Hasan Yıldız mahalle düzenini şöyle anlatıyor: "Karışıklık olmasın diye mahallede yaşayan insanların çoğunun ikinci ismi var". Hasan Yıldız, mahallelerinin yaklaşık 250 yıldır yerleşim gördüğünü belirterek, "Bizim dedelerimiz zamanından bu yana 'Yıldız' soy ismi olarak geldi. Soy isimler Yıldız olarak devam etti. Mahallenin imamı ve öğretmenleri hariç herkesin soy isimleri Yıldız olarak devam ediyor. Genellikle karışıklık olmuyor. Karışıklık olmasın diye mahallede yaşayan insanların çoğunun ikinci ismi var. Örneğin; Ahmet Furkan Yıldız, Ahmet Emin Yıldız bu şekilde olduğu için karışıklık olmuyor. Karışıklık olmasın diye ikinci isim kullanıyoruz. Öğretmenler ilk zamanlarında çok şaşırıyorlar. Öğretmenler burada 5 ila 7 yıl süre görev yaptıkları için zamanla alışıyor. Önceden Harran Mahallesi'ne bağlıydık şimdi biz ayrı Yıldız Mahallesi olduk. Eskiden ikinci isimler kullanılmadığı için karışıklıklar oluyordu. Reyhanlı ilçesinde hem mahalle hem de soy isim olarak tek bizim mahallede var."
Lakaplar günlük hayatta ayrıştırıcı rol oynuyor
Mahalledeki lakap geleneğini anlatan Murat Yılmaz ise uygulamanın yaygınlığını ve pratik etkisini şöyle aktarıyor: "Genelde bir isimden 50 tane var, bu yüzden karışıklık olmasın diye birbirimize lakaplar taktık". Murat Yılmaz kendi lakabını örnek vererek, "Benim ismim Murat Yıldız, lakabım ise Cemil Kermo Yıldız'dır. Dedelerimiz yaklaşık 250 yıl önce gelip yerleşmişler. Zaman geçtikçe soy ismimiz genişledi. Eskiden karışıklık olurdu ama kimlik olduğunda çok olmuyor. Karışıklık olmasın diye lakaplar takıldı. Mesela; Hasan Mehmet veya Hasan Ahmet gibi lakaplar takıldı. Mahallenin imamı ve öğretmenleri hariç hepsi 'Yıldız' soy isminde. İlk geldiklerinde çok karışıklıklar oluyor. Öğretmenler isimlere alışana kadar çocukların öğrenci numaralarını söylüyorlar. Mesela, Mehmet'i çağıracak ismi yerine 26 numara diye çağırıyor. Çünkü Mehmet dediğinde 10 kişi bakıyor."
Yıldız Mahallesi'nde, ortak soyadının yarattığı pratik zorluklar, ikinci isim verme ve lakap kullanma gelenekleri ile toplumsal bir düzen içinde yönetiliyor. Resmi işlemlerde ise TC kimlik numaraları karışıklıkları büyük ölçüde gideriyor.
HATAY’DA BULUNAN 880 NÜFUSLU YILDIZ MAHALLESİ’NDE YAŞAYAN VATANDAŞLARIN HEPSİ ‘YILDIZ’ SOY İSMİNİ TAŞIYOR. GEÇEN YIL MAHALLE OLAN YILDIZ MAHALLESİ’NDE HERKES SOY İSMİNİN AYNI OLMASIYLA, YENİ DOĞAN ÇOCUKLARA İKİNCİ İSİM VEYA LAKAPLAR VERİLEREK KARIŞIKLIĞIN ÖNÜNE GEÇİLİYOR.
