Haşere kontrolü çalışanları: İstanbul’daki otel vakası tüm sektöre genellenmemeli
Sektör temsilcisinden ilk değerlendirme
Trabzon’da uzun yıllardır haşere kontrol sektöründe hizmet veren Halil Uzun, İstanbul’da bir otelde 4 kişilik ailenin hayatını kaybettiği olayın ardından sektöre yönelen eleştirileri değerlendirdi. Uzun, "Günlerdir konuşulan zehirlenme olayı kamuoyunda büyük bir yer kaplıyor ancak tartışma öyle bir noktaya sürüklendi ki, bir anda tüm oklar haşere kontrol sektörüne çevrildi" dedi ve bunun haksız bir genelleme olduğunu belirtti.
Denetimsiz kimyasallar ve tarımsal kalıntıların rolü
Uzun, olayın tek başına bir sektörü suçlamaya yetmeyeceğini; Türkiye genelinde kontrolsüz kimyasal kullanımının ve tarım ürünlerinde pestisit kalıntılarının yarattığı uzun süreli sağlık risklerinin daha geniş bir sorun olduğunu ifade etti. Açıklamasında, "Tarım ürünlerinde kullanılan pestisitlerin yol açtığı sağlık sorunları, hastalıklar ve can kayıpları herkesin malumu" diyerek, geçmiş vakaların çoğunun gıda kaynaklı kalıntılardan kaynaklandığını vurguladı.
Uzun ayrıca, "Son on yılda profesyonel ilaçlama kaynaklı ölüm sayısı birkaç vakayı geçmezken, tarımsal kalıntılardan etkilenen kişi sayısı binlerle ifade ediliyor" sözleriyle profesyonel uygulamalar ile tarımsal ve denetimsiz kullanım arasındaki farkı ortaya koydu.
Uygulama ve talimatlara uyumun önemi
Otel vakasına ilişkin olarak Uzun, fümigasyon uygulamasının yapıldığını, gerekli uyarıların iletilip odanın kapatıldığını belirtti ve sürecin bundan sonraki aşamasında tarafların talimatlara uyumunun kritik olduğunu söyledi. "Görünen o ki süreç içerisinde talimatların tamamı istenen düzeyde takip edilememiştir" değerlendirmesini yapan Uzun, bu tür aksaklıkların ruhsatlı ya da ruhsatsız fark etmeksizin çeşitli işletmelerde zaman zaman görülebildiğini kaydetti.
Asıl gündeme taşınması gereken eksiklikler
Uzun, medyada ve kamuoyunda tartışılan noktaların ötesinde ele alınması gereken sorunlara dikkat çekti: haşere ilaçlarının marketlerde, internet sitelerinde ve sokak tezgâhlarında kontrolsüz satışı, zirai bayilerin tarım dışı kişilere ürün temin etmesi ve amatör uygulamalar gibi uygulamaların devam ettiği sürece benzer üzücü olayların tekrarlanma riskinin yüksek olduğunu söyledi.
Kaçak uygulamalar ve sektörel baskılar
"Sektörü asıl zan altında bırakan ikinci büyük sorun ise ‘görünürde resmi, gerçekte kaçak’ çalışan firmalar" diyen Uzun, ruhsatsız, eğitimsiz ve sigortasız personelle yapılan uygulamaların birçok zehirlenmenin temel nedeni olduğunu ifade etti. Uzun, bu personelin kaçak çalışmaya yönelmesinde düşük gelir ve güvencesizliğin rol oynadığını belirterek, nitelikli işgücünü elde tutmanın emeğe değer vermekten geçtiğini vurguladı.
Ekonomik boyuta dair değerlendirmesinde ise Uzun, sektörün üzerindeki vergi yüküne dikkat çekti: "Yüzde 27-48 arasında vergi ödeyen, ürünlerini yüzde 10-20 KDV ile almak zorunda kalan tek hizmet alanı neredeyse haşere kontrolü" diyerek, destek programlarından yararlanamamanın ve yüksek maliyetlerin merdiven altı firmaları teşvik ettiğini, bunun da sektör itibarını zedelediğini söyledi.
Sonuç
Halil Uzun’un değerlendirmesi, tek vakaların tüm sektöre genellenmemesi gerektiğini, asıl odaklanılması gereken konunun denetimsiz kimyasal kullanımı, gıda kaynaklı kalıntılar ve kayıt dışı uygulamalar olduğunu ortaya koyuyor. Uzun, uygulama talimatlarına tam uyum, denetimlerin etkinleştirilmesi ve sektöre yönelik ekonomik düzenlemelerin gözden geçirilmesinin önemine dikkat çekti.
TRABZON’DA UZUN YILLARDIR HAŞERE KONTROL SEKTÖRÜNDE HİZMET VEREN HALİL UZUN, İSTANBUL’DA BİR OTELDE MEYDANA GELEN VE 4 VATANDAŞIMIZIN HAYATINI KAYBETTİĞİ OLAY SONRASI SÜRECİN NASIL VE HANGİ YANLIŞLARIN SONUCUNDA BU NOKTAYA GELDİĞİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALARDA BULUNDU.
