Hakan Fidan: İsrail’in dokunulmazlık zırhı sona erdi; SDG 10 Mart mutabakatına uymalı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TRT World’e verdiği röportajda bölgesel ve küresel gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Fidan, Türkiye’nin Filistin meselesinde uluslararası vicdanın sesi olduğunu vurgularken, Gazze’ye yardım çalışmalarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan talimatıyla bakanlıklar arası ekiplerce yoğun biçimde sürdürüldüğünü söyledi.
İsrail, dokunulmazlık iddiası ve Türkiye'nin rolü
Bakan Fidan, "İsrail’in uzun yıllar uluslararası sistemde fiilen dokunulmazlık zırhıyla hareket etti" değerlendirmesinde bulunarak, bu dönemin artık sona erdiğini belirtti. Fidan, Türkiye’nin ortaklarıyla birlikte bu sonuca ulaşılmasında önemli bir rol oynadığını ve bunun İsrail tarafından hoş karşılanmadığını aktardı. Bununla birlikte, yalnızca İsrail’in değil, başka ilgili aktörlerin de sürece dahil olduğunu ve bu aktörlerle de görüşmelerin sürdüğünü ifade etti.
Suriye, SDG ve 10 Mart mutabakatı
Fidan, Suriye Hükümeti ile SDG arasında varılan 10 Mart mutabakatına işaret ederek sürecin "diyalog, müzakere ve barışçıl yollarla" ilerlemesini umduklarını söyledi. "Yeniden askeri yollara başvurma ihtiyacının ortaya çıktığını görmek istemiyoruz" diyen Fidan, SDG'nin ilgili aktörlerin sabrının tükenmekte olduğunu anlaması gerektiğini vurguladı. Bakan, tarafların anlaşmaya bağlılıklarını gecikmeden ve çarpıtmadan yerine getirmesinin beklendiğini belirtti.
DEAŞ'la mücadele ve uluslararası iş birliği
Türkiye’nin terörle mücadelede deneyimine vurgu yapan Fidan, "Son 40 yıldır PKK ve diğer terör örgütleriyle mücadele ediyoruz" dedi. Fidan, Suriye’deki tehdit ortamının geçen yıla kadar DEAŞ ve diğer örgütlerin boşluklardan faydalanmasına imkân verdiğini, ancak iç savaşın sona ermesiyle Şam’da sağlıklı iş birliği ortamının oluştuğunu anlattı. Ayrıca, Suriye yönetiminin uluslararası DEAŞ karşıtı koalisyonun bir parçası haline gelmesini önemli bir adım olarak nitelendirdi ve "geçen ay Washington’da gerekli belgeleri imzaladılar" ifadelerini kullandı.
SDG entegrasyonu ve ulusal birlik
Fidan, SDG unsurlarının entegrasyon sürecinin yavaş ilerlemesinden duyulan rahatsızlığı dile getirerek, Türkiye, Suriye ve bazı ortakların SDG’nin zaman kazanmaya çalıştığı yönünde ortak kanaate sahip olduğunu aktardı. Fidan, Savunma Bakanlığı çatısı altında birlik sağlanmasının ulusal birlik ve egemenlik açısından kritik olduğunu; "bir devlette, farklı otoritelere bağlı iki ya da üç ayrı silahlı yapı olamaz" değerlendirmesini yineledi.
Rusya-Ukrayna savaşı ve arabuluculuk
Rusya-Ukrayna savaşında Türkiye’nin taraflarla konuşabilen nadir ülkelerden biri olduğunu belirten Fidan, ateşkes için başından itibaren yoğun çaba gösterdiklerini söyledi. Fidan, süreçte Avrupalılar, Amerikalılar ve diğer aktörlerle temas halinde olduklarını ve "Gazze örneğinde olduğu gibi, bu tür bir arabuluculuk ancak ABD’nin aktif katılımıyla mümkün" olduğunu ifade etti. Ortaya çıkacak mutabakatın Ukrayna halkına sunulacağını ve güvenlik garantilerinin sürecin en zor başlıklarından biri olduğunu kaydetti.
Karadeniz güvenliği ve Tahıl Anlaşması
Karadeniz’de artan güvensizlik ortamına da değinen Fidan, Tahıl Anlaşması sayesinde 30 milyon ton tahılın dünya piyasalarına ulaştırıldığını ve bunun özellikle Afrika için hayati önem taşıdığını vurguladı. Ticari gemilerin hedef alınması, mayınlar ve İHA tehditlerinin bölgesel güvenliği zedelediğini belirten Fidan, Romanya ve Bulgaristan ile askeri iş birliği içinde olduklarını ve "Tüm bu sorunların en kısa çözümü ateşkestir" dedi.
Kıbrıs politikası
Kıbrıs meselesinde, Güney Kıbrıs’ın AB Dönem Başkanlığı’nın Türkiye için risk ve fırsat taşıdığını söyleyen Fidan, Annan Planı sürecine atıfta bulunarak Kıbrıslı Türklerin izolasyonunun sona ermesi gerektiğini vurguladı. Fidan, alternatif olarak iki devletli çözüm önerisini işaret ederken ekonomik, turistik ve enerji alanlarında iş birliği yapılabileceğini belirtti ve "Gerçekleri söylemek cesaret ister" dedi.
Bakan Fidan’ın açıklamaları, Türkiye’nin bölgesel istikrar, terörle mücadele ve diplomasi alanındaki aktif rolünü yeniden öne çıkarırken, SDG’nin 10 Mart mutabakatına uyumu ve uluslararası iş birliği mekanizmalarının önemini bir kez daha gündeme taşıdı.
DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN, "BİZ DE SÜRECİN DİYALOG, MÜZAKERE VE BARIŞÇIL YOLLARLA İLERLEMESİNİ UMUYORUZ. YENİDEN ASKERİ YOLLARA BAŞVURMA İHTİYACININ ORTAYA ÇIKTIĞINI GÖRMEK İSTEMİYORUZ. ANCAK SDG, İLGİLİ AKTÖRLERİN SABRININ TÜKENMEKTE OLDUĞUNU ANLAMALI" DEDİ.
