Gramofondaki tınıyla bağlama ustası oldu: Ramazan Karataş
Antalya'nın Kemer ilçesinde yaşayan 68 yaşındaki bağlama ustası Ramazan Karataş, dedesinin gramofonundan dinlediği eserlerin etkisiyle hayatını bağlama yapımına adadı. İlk bağlamasını inşaatlarda çalışarak aldığı parayla aldı; zamanla kendi enstrümanlarını üretmeye başladı.
Çocukluk, ilk bağlama ve ustalığa giden süreç
Karataş, çocukluğunda evlerindeki dedesine ait gramofondan dönemin sanatçılarının kayıtlarını dinleyerek bağlamaya ilgi duydu. İlkokulu bitirdikten sonra babasıyla inşaatlarda çalışarak biriktirdiği parayla satın aldığı ilk bağlamanın sesini beğenmeyince, bulduğu kütükleri oyarak bağlama yapmayı denedi.
"Öğretmenlerin anlattığı dersler bir kulağımdan girip diğerinden çıkıyordu ama dinlediğim türküler bir şekilde aklımda kalıyordu." diyen Karataş, el becerisiyle kendi bağlamasını üretmeyi sürdürdü ve sık sık başarısızlıklarla tekrar denediğini anlattı: "Bir kütük bulup akşama kadar oyuyordum ama ya bir yerinden deliniyor ya da çatlıyordu. Ertesi gün bir kütük daha bulup baştan başlıyordum."
Ustalık, üretim ve tanınmış sanatçılara yapılan sazlar
Zaman içinde doğru aletleri edinip kullanmayı öğrenen Karataş, yaklaşık yarım asırdır bağlama üretimiyle ilgileniyor; kendisi ise bu dönemi yaklaşık 40 yıldır 'usta' olarak bağlama ürettiğini ifade ediyor. Üretiminde birçok mahalli sanatçının talebini karşıladı, aralarında Neşet Ertaş ve İzzet Altınmeşe gibi isimler de var.
Karataş, Nuri Sesigüzel, Aşık Veysel, Mahsuni Şerif ve Neşet Ertaş'a hayran olduğunu belirterek, 2013'te Neşet Ertaş konseri için yaptırdığı sazı ve o anı şöyle anlattı: "Yıllar sonra, 2013'te Neşet Ertaş buraya konsere geleceği zaman bana gelip, onun için hediyelik bir saz yaptırdılar. Onun sazına Sibirya çamından ladin kapak taktım. Çok güzel oldu. Neşet Ertaş geldi yanıma, ellerine kapandım. Mekanı cennet olsun. Öyle bir ozan bir daha gelemez. Beni ziyaret etti. 'Ellerine sağlık' dedi. Onu görmek bile bana yetti. Gençliğimde hayranı olduğum sanatçıya saz yapmak da nasip oldu."
Mesleğin sürdürülebilirliği ve beklentiler
Karataş, el yapımı bağlama üretiminin azaldığını ve imalatın makineleştiğini, makine yapımı enstrümanların zaman zaman tamir için kendisine geldiğini ancak el yapımı kadar başarılı olmadığını söylüyor. Mesleğin kaybolmasından endişe ediyor ve yetkililerden desteğe ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
Karataş, yetişecek meraklı çocukların seçilip eğitilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Sazımız, sözümüz bizim kültürümüz. Bizden sonra onlar devam ettirse bu işi. Ben parmaklarım tutmayana kadar bağlama çalmaya ve çalışmaya devam edeceğim."
Antalya'da yaşayan 68 yaşındaki Ramazan Karataş, dedesinin gramofonundan dinlediği ve satın alabilmek için inşaatlarda çalıştığı bağlamanın yaklaşık yarım asırdır ustası olarak üretimini yapıyor.
