Gazze'de iki yıllık saldırıların bilançosu: Can kaybı, yerinden edilmeler ve ağır altyapı tahribatı
Gazze'deki Hükümetin Basın Ofisi verileri ile AA muhabirinin derlemesine göre, İsrail'in Ekim 2023'ten beri sürdürdüğü operasyonlar Gazze Şeridi'nde kapsamlı insanî ve altyapısal yıkıma neden oldu. Raporlarda hem can kayıpları hem de ekonomik ve hizmet altyapısında ağır zararlar ayrıntılı biçimde yer alıyor.
Ölüm ve yaralanmalar
Basın Ofisi verilerine göre, 8 Ekim 2023'ten bu yana devam eden saldırılarda kullanılan patlayıcı miktarı 200 bin tondan fazla olarak belirtiliyor. Bu dönemde kayıtlara geçen can kaybı sayısı 67 bin 173, yaralı sayısı ise 169 bin 780 olarak aktarılıyor. Ayrıca 9 bin 500 kişi kayıp veya enkaz altında gözüküyor.
Ölenler arasında 20 binden fazla çocuk bulunuyor; bunların 1.015'i bir yaşın altında, 450'si yenidoğan olarak raporlanmış. Kadınlara ilişkin kayıtlarda 12 bin 500 kadın ile 9 binden fazla annenin hayatını kaybettiği belirtiliyor. Sağlık Bakanlığı ile Basın Ofisi arasındaki farklılıkların, bakanlığın yalnızca hastanelere ulaşan vakaları, Basın Ofisi'nin ise enkaz altındakiler dahil tüm can kayıplarını kayıt altına almasından kaynaklandığı ifade ediliyor.
İnsanî koşullar, açlık ve soğuktan ölümler
BM raporlarına atıfla Gazze'de 2 milyonu aşkın Filistinlinin 73 kilometrekarelik bir alana hapsedildiği ve bunun 'felaket' olarak nitelendirilen koşullara yol açtığı vurgulanıyor. Raporda, besin ve ilaç girişine yönelik kısıtlamaların ve ablukanın açlık ile sağlık krizini derinleştirdiği, bunun sonucunda 154 çocuk dahil 460 kişinin açlıktan öldüğü belirtiliyor. Ayrıca çadırlarda soğuktan ölenler ve düzensiz yardım operasyonları kaynaklı can kayıpları da raporlanmış durumda.
Yaralanmalar, uzun dönem sakatlıklar ve bulaşıcı hastalıklar
Yaralı kayıtlarında 169 bin 679 kişinin etkilendiği, bunlardan 19 binden fazlasının uzun süreli fizik tedaviye ihtiyaç duyduğu bildiriliyor. Kayıtlarda 4 bin 800 amputasyon, 1.200 felç vakası ve 1.200 görme kaybı vakası yer alıyor. Ayrıca, sağlıksız barınma koşulları nedeniyle 2 milyon 142 bin bulaşıcı hastalık vakası tespit edildiği ve 71 bin 338 kişinin hepatit yakalandığı aktarılıyor.
Alıkoymalar ve hedef alınan meslek grupları
Basın Ofisi verilerine göre, İsrail ordusu 8 Ekim 2023'ten bu yana yaklaşık 6 bin 700 Filistinliyi alıkoydu. Alıkonulanlar arasında 362 sağlık çalışanı, 48 gazeteci ve 26 sivil savunma görevlisi bulunuyor.
Altyapı, konut ve ekonomik zarar
Hükümet verilerine göre İsrail'in saldırıları Gazze'de tesisleri, altyapıyı, hayati hizmetleri ve konutları hedef alarak yaklaşık 70 milyar dolar doğrudan zarara yol açtı. Raporda, konutlara ilişkin yıkım şu şekilde veriliyor: 268 bin konut tamamen yıkıldı, 148 bin konut oturulamaz hale getirildi, 153 bin konut kısmen yıkıldı. Bu durumun sonucu olarak yaklaşık 288 binden fazla Filistinli aile yerinden edildi.
Sağlık altyapısına dönük saldırılarda 38 hastanenin bombalandığı, yıkıldığı veya hizmet dışı bırakıldığı ve 96 sağlık merkezinin hedef alındığı kaydediliyor. Ayrıca yaklaşık 197 ambulans ile 61 arama-kurtarma ve itfaiye aracının hedef alındığı belirtiliyor.
Eğitim, ibadet yerleri ve kültürel miras
Eğitim sektöründe, rapora göre toplam okul binalarının %80'ine tekabül eden 668 okul binası doğrudan bombalandı; 165 okul ve eğitim kurumu tamamen, 392'si ise kısmen yıkıldı. Eğitimde hayatını kaybedenler arasında 13 bin 500 öğrenci, 830 öğretmen ve eğitim çalışanı, 193 akademisyen ve araştırmacı bulunuyor.
İbadet ve kültürel alanlara yönelik tahribatta 835'ten fazla caminin tamamen, 180'den fazlasının kısmen yıkıldığı; üç kilisenin birden tekrar hedef alındığı ve 60 mezarlıktan 40'ının yok edildiği raporda yer alıyor. Ayrıca 247 resmi kurum binasının, 292 spor tesisinin ve 208 arkeolojik-kültürel alanın yıkıldığı ifade ediliyor.
Su, elektrik ve ulaşım altyapısı
Basın Ofisi, su ve elektrik altyapısındaki zararları ayrıntılı biçimde aktarıyor: 725 ana su kuyusunun hizmet dışı kaldığı veya yıkıldığı, 134 tatlı su projesinin hedef alındığı ve saldırılar sonucunda çoğunluğu çocuk olmak üzere 9 bin 400 kişinin bu alanda hayatını kaybettiği belirtiliyor. Elektrik şebekesinde yaklaşık 5 bin 80 kilometre hat ile 2 bin 285 dağıtım trafosunun ve 253 bin abone sayacının yıkıldığı; ayrıca kanalizasyon ve yol ağlarında da geniş çaplı tahribat yaşandığı raporda yer alıyor.
AA muhabirinin derlemesi, Gazze Hükümeti Basın Ofisi ve Sağlık Bakanlığı verilerine dayanmaktadır. Raporlar, bölgede devam eden insani krizin boyutunu ve altyapı üzerindeki kapsamlı tahribatı ayrıntılı sayısal verilerle ortaya koyuyor.
