Gazze'de gazetecilere yönelik saldırılar: İki yıllık bilanço
İsrail'in 8 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde yürüttüğü operasyonlar sırasında, bölgedeki basın mensuplarına yönelik çok sayıda ihlal raporlandı. Gazze hükümetinin açıkladığı verilere göre 27'si kadın olmak üzere 254 gazeteci öldü, 433 gazeteci yaralandı ve 48 gazeteci alıkonuldu. Bu dönemde basın mensuplarının görevlerini sürdürürken hedef alınması, bölgedeki haber akışını ve uluslararası bilgilendirmeyi etkiledi.
Sayılar ve genel tablo
8 Ekim 2023'ten beri kayda geçen ihlaller arasında görevi başındaki gazetecilerin hedef alınması, yaralanmaları, alıkonulmaları ve ölüm vakaları yer aldı. Yetkili rakamlar, saldırıların sadece kişilere değil aynı zamanda medya kurumlarına ve altyapıya yönelik olduğunu da ortaya koyuyor.
Medya altyapısına yönelik hedeflemeler
Gazze hükümetinin Basın Ofisi Müdürü İsmail es-Sevabite tarafından aktarılan verilere göre İsrail güçleri son iki yılda şu medya altyapısını hedef aldı: 12 yazılı basın kuruluşu, 23 dijital platform, 11 radyo istasyonu ve 16 televizyon kanalı (4 yerel, 12 yurt dışı merkezli).
Ayrıca İsrail'in 5 büyük ve 22 küçük matbaayı hedef alması, 53 gazetecinin evinin bombalanması ve basın haklarıyla ilgili 5 sendika ile sivil toplum kuruluşunun doğrudan saldırı kapsamına girmesi kaydedildi. Gazze hükümetinin hesaplamalarına göre sektördeki toplam kayıp 800 milyon dolar olarak tahmin ediliyor. Buna rağmen 143 medya kuruluşu ölüm ve yıkım altında faaliyetlerini sürdürmeye çalışıyor.
Öne çıkan vaka örnekleri
Son iki yılda kaydedilen bazı trajik olaylar, gazetecilerin görev başında hedef alındığını gösteriyor:
25 Ağustos 2025 — Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen hava saldırısında, Independent Arabia ve AP'de görev yapan Meryem Ebu Dakka, Al Jazeera kameramanı Muhammed Selame, NBC News muhabiri Muaz Ebu Taha ile Husam el-Mısri ve Ahmed Ebu Aziz hayatını kaybetti.
10 Ağustos 2025 — Şifa Hastanesi avlusunda gazetecilerin kaldığı çadırın vurulması sonucu, Al Jazeera muhabirleri Enes eş-Şerif ve Muhammed Kurayka dahil olmak üzere 6 gazeteci öldü.
Haziran 2025 — Ehli Baptist Hastanesi bahçesine düzenlenen saldırıda "Filistin El-Yevm" muhabiri Süleyman Haccac, kameraman İsmail Bedah ve "Şems Haber Ajansı" çalışanı Semir er-RıfaiYusuf en-Nehhale de hayatını kaybetti.
10 Ocak 2025 — AA'nın serbest kameramanı Said Ebu Nebhan, Nusayrat Mülteci Kampı'nda görev sırasında İsrail keskin nişancısı tarafından vurularak öldürüldü.
Ekim 2024 — Serbest kameraman Hasan Hamad, Gazze'nin kuzeyinde bombardımanda hayatını kaybetti; aile bireyleri, basın yeleği ve saçlarından tanıma yapmak zorunda kaldı.
Ocak 2024 — Al Jazeera muhabiri Vail ed-Dahduh'un oğlu Hamza ed-Dahduh ve meslektaşı Mustafa Surayya, Han Yunus'ta gazetecilere ait bir araca düzenlenen bombardımanda öldürüldü. Hamza, 25 Ekim 2023'te ailesinden çok sayıda kişinin ölümünü de yaşamıştı.
15 Aralık 2023 — Al Jazeera Gazze Bürosu Müdürü Dahduh elinden ve karnından yaralandı; aynı saldırıda kameraman Samir Ebu Dakka ağır yaralanmış ve ambulans ile kurtarma ekiplerinin müdahalesinin engellenmesi nedeniyle kan kaybından yaşamını yitirdi. Ailesi Belçika'da bulunan Ebu Dakka, Gazze'de kalarak haber takip etmeyi sürdürmüştü.
Aralık 2023 — AA foto muhabiri Muntasır es-Savvaf (35) ve kardeşi gazeteci Mervan, İsrail saldırısında öldürüldü. Muntasır, daha önceki kayıpların ardından yaralanmasına rağmen görevine devam etmişti.
Kasım 2023 — "Basın Evi" başkanı ve gazeteci Bilal Cadallah aracına doğrudan hedef alınarak öldürüldü. Cadallah, Filistin'de gazetecilerin korunması için uluslararası işbirlikleri yürütüyordu.
Basın özgürlüğü, güvenlik ve sahada yaşanan zorluklar
Kaydedilen vakalar ve altyapıya yönelik zarar, Gazze'de basın özgürlüğü ve haber takibinin güvenliğini doğrudan etkiledi. Kayıpların kapsamı, sadece bireysel trajedileri değil, aynı zamanda toplumsal bilginin akışını ve uluslararası farkındalığı da zayıflatıyor. Bölgede görev yapan gazetecilerin hedef alınması, haber üretimini zorlaştırırken, geride kalan medya kuruluşları da sınırlı imkânlarla yaşamaya çalışıyor.
Rakamlar ve vaka örnekleri, Gazze'de basının iki yıllık döneminde yaşadığı ağır maliyet ve insan kaybını ortaya koyuyor. 254 can, 433 yaralanma, 48 alıkoyma ve yüzlerce medya altyapısı hedefi, bölgedeki haber takibi koşullarının ne denli zor olduğunu gösteriyor.
