Gaziantepli usta, 'Yüzüklerin Efendisi' marka tescili yüzünden uluslararası davanın tarafı oldu
Gaziantepli gümüş yüzük ustası Mehmet Çakmak, Türk Patent Kurumu ve ABD Kaliforniya'daki Uluslararası Ticaret Komisyonu onayı sonrası elde ettiği haklar çerçevesinde kullandığı "Yüzüklerin Efendisi" isminin reverberasyonuyla bir hukuk mücadelesinin odağına geldi. Middle‑Earth Enterprises LLC şirketi, müvekkillerine ait telif ve sinema uyarlama haklarına ilişkin davayla Çakmak'a itiraz etti.
İddialar: Marka izinsiz kullanıldı, tescilin hükümsüzlüğü talep edildi
Middle‑Earth Enterprises LLC, dilekçesinde Çakmak'ın "Yüzüklerin Efendisi" ve "Hobbit" isimlerini kapsayan hakların sahibine ait olduğunu belirterek, markanın izinsiz kullanıldığı iddiasıyla söz konusu tescilin iptalini ve sicilden silinmesini talep etti. Şirket ayrıca sinema, sahne uyarlamaları, video oyunları ve ticari ürünler gibi alanlardaki haklarının ihlal edildiğini öne sürdü.
Çakmak'ın duruşu: Yerel tescil ve hizmet vurgusu
Çakmak, 2019'da Türk Patent Kurumu'ndan aldığı tescile dayanarak, markayı Türkiye'de 35 ticari dalda kullanma hakkına sahip olduğunu belirtiyor. Kendi savunmasında, markayı filmle bağlantılı olarak kullanmadığını, işletmesinin gümüş yüzük üretimi üzerine faaliyet gösterdiğini ve şirketinin beş yıldır bu isimle hizmet verdiğini vurguladı.
Noter aracılığıyla gelen ihtarnameye itiraz eden Çakmak, İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nde açılan davaya karşı savunmalarının hazırlandığını ve hem patent hem de şirket avukatlarının süreci yürüttüğünü belirtti: "Yüzüklerin Efendisi ismini biz 2019 yılında resmi bir Türk patent kararıyla tescilledik... Biz devletimize inanıyoruz."
Süreçteki uygulamalar: Erişim engeli ve tedbir kararları
Davayla bağlantılı olarak Çakmak'ın işletmesine ait bazı sosyal medya hesaplarına ve sitelere erişim engeli getirildiğini; bu tedbir kararının kaldırılması için İstanbul Sınai Mahkemesi'ne tüm belgeleri sunarak itiraz ettiğini açıkladı. Çakmak, tedbirin kaldırılması halinde kullanımlarına devam edeceklerini savunuyor.
Hukuki çerçeve ve tarafların pozisyonu
Olay, uluslararası ve ulusal ticari marka haklarının çakıştığı bir örnek teşkil ediyor. Çakmak, yerel tescil hakkına dayanırken, Middle‑Earth Enterprises LLC küresel hak sahipliği iddiasıyla Türkiye'deki kullanımın engellenmesini talep ediyor. Tarafların sunduğu deliller, tescil tarihleri ve markanın kullanım alanlarına ilişkin sınıflandırmalar mahkemenin değerlendireceği başlıca unsurlar arasında yer alacak.
Çakmak'ın lokal kimlik vurgusu
Çakmak, davayı hem şahsi hem de Gaziantepli bir esnaf olarak algılıyor: "Yüzüklerin Efendisi Gaziantep'indir, 5 yıldır böyle ve böyle kalmaya devam edecektir." İşletmenin filmle değil, geleneksel gümüş işçiliği ve yüzük üretimiyle anıldığına dikkat çekti: "Biz bir film çevirmiyoruz, yüzük yapıyoruz."
Davada ilerleyen süreçte mahkeme kararları, hem tescilin geçerliliğine hem de tedbir kararının kaldırılmasına etki edecek. Taraflar delillerini sunduğunu belirtiyor; nihai karar İstanbul'daki mahkeme ile uluslararası başvuruların karşılıklı değerlendirmesi sonucunda şekillenecek.
YÜZÜKLERİN EFENDİSİ DAVALIK OLDU
