Futbolda Yapay Zeka ve Hakemlik
Hızlı tempolu futbol maçlarında hakemlerin verdiği kararlar, sıkça tartışmalara yol açmakta ve bu, turnuvaların kaderini belirleyebilmektedir. Son yıllarda, yapay zeka, gol çizgisi teknolojisinden video yardımcısı hakem (VAR) sistemine kadar birçok hakem kararında etkili bir unsur haline geldi.
Yapay zeka kullanımı yalnızca futbolla sınırlı kalmamakta; 2000’li yıllarda tennis branşında kullanılan Hawk-Eye teknolojisi, pek çok turnuvada çizgi hakemlerinin yerini almış durumda. Aynı zamanda, basketbolda yapay zeka destekli kameralar, topun saha dışına çıkıp çıkmadığını tespit etmek ve oyuncu hareketlerini izlemenin yanı sıra hakem kararlarını da desteklemektedir.
2009 yılında Thierry Henry’nin elle oynadığı pozisyonun fark edilmemesi, Fransa’nın İrlanda’yı eleyerek 2010 Dünya Kupası’na katılmasına sebep olmuş ve bu olay, video desteğinin önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir. 2022 FIFA Dünya Kupası’nda, yarı otomatik ofsayt teknolojisi (SAOT) devreye girerek, ofsayt kararlarının daha hızlı ve kesin verilmesini sağlamıştır.
Hakemlikte Yapay Zekanın Yeterliliği
Virginia Lynchburg Üniversitesi Profesörü John Eric Goff, yapay zekanın henüz sahada bir hakem gibi kararlar verecek seviyede olmadığını ifade etti. Özellikle oyuncuların yüz ifadelerini ve el hareketlerini değerlendirmekte yetersiz kaldığını belirten Goff, yapay zekanın nesnel kararlar almakta başarılı olduğunu ancak insan duygularını anlamada sınırlı kaldığını vurguladı.
Goff, taraftarların VAR sistemine alışmakta zorlandığını ve yapay zeka destekli teknolojilere güven duygusunun gelişmesinin zaman alabileceğini dile getirdi. Taraftarların, bir robotun hakemlik yapacağına inanmadığını aktaran Goff, gelecekte bazı kararların insan hakemler yerine yapay zeka tarafından verileceğine alışmak zorunda kalabileceklerini söyledi.
Etik ve Gelecek Perspektifi
Yapay zekanın insanların işlerini tehdit etme potansiyeli, en büyük endişeleri arasında yer almaktadır. Goff, spor dünyasında insan hakemlerinin varlığının sürmesini umduğunu belirtirken, dijitalleşmenin spor oyunlarının sanal ortamda oynanmasını cazip hale getirebileceğine dikkat çekti. Ancak, gerçek sporun yapay zeka destekli simülasyonlarla yer değiştirmemesi gerektiğini ifade etti.
Ayrıca, yapay zekanın sadece spor sektöründe değil, birçok sektörde iş kayıplarına yol açabileceğini belirterek, hakemlerin de teknolojik ilerleme ile mesleklerinin geleceği hakkında belirsizlik yaşadığını vurguladı. Fakat, spor uzmanları, yapay zekanın hakemlerin yerini tamamen almayacağı, daha çok onlarla birlikte çalışacağı bir modelin daha olası olduğunu düşünüyor. Goff, gelecek hakkında karamsar olmadığını ve umudunun hala sahada insan hakemlerin olmasında olduğunu sözlerine ekledi.
