Faslı çocukların yasa dışı Avrupa geçişleri: nedenler, riskler ve çözüm önerileri
Halid Mecdub - Yaz aylarında Faslı çocukların Avrupa'ya, özellikle İspanya yönetimindeki Sebte ve Melilla kentlerine yasa dışı yollarla geçiş girişimlerinin artması, "çocuk göçü" tartışmasını yeniden gündeme taşıdı. Konu, geçen ay 54 çocuğun yüzerek Sebte'ye ulaşması olayıyla tekrar dikkat çekti.
Uzman değerlendirmesi: nedenler ve dinamikler
Faslı sosyolog Ali Şabani, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede göç eğiliminin birden çok faktörden beslendiğini belirtti. Şabani, göç hayaline dair "yanlış ve abartılı algıların Avrupa'ya geçişi teşvik ettiğini" vurguladı ve ekledi: "Eğitim sistemindeki eksiklikler ve çocukların okuldan kopması da bu sürece götürüyor."
Şabani, ülkenin kuzeyindeki bazı köylerde gençlerin eğitime güvenmediğini ve çoğunun okulu "anlamsız" bulduğunu aktardı. Ayrıca bazı ailelerin çocuklarını göçe teşvik ettiği, göçmen kaçakçılarına ödeme yapıldığı ve gençlerin sosyal medya aracılığıyla göç tarihleri ve yöntemleri hakkında bilgi alışverişinde bulunduğu ifade edildi.
Önerilen çözümler ve hükümetin adımları
Uzmanlar, çocukların tehlikeli göç yollarına başvurmasını azaltmak için eğitim ve ekonomik fırsatların güçlendirilmesi gerektiğini söylüyor. Şabani, "Önerilen çözümler bağlamında, ekonominin güçlendirilerek iş gücü için iş fırsatlarının artırılması ve ücretlerin iyileştirilmesi gerekiyor." diyerek eğitim ile istihdam politika reformlarının önemine işaret etti.
Fas hükümeti, özellikle kuzey bölgelerinde göçü önlemek amacıyla kalkınma projeleri ve istihdam programları başlattığını belirtiyor. Ekonomik ve sosyal kalkınma kapsamında 2024 yılında 44 proje onaylandığı ve tarım, sanayi, ticaret, hizmet sektörü, balıkçılık, turizm ile ulaşım alanlarında uygulandığı bildirildi.
Mevcut durum, riskler ve vakalar
Yaz aylarında denizin sakin olduğu zamanlar, düzensiz göçmenler ve çocuklar için tercih edilen dönem oluyor; bu nedenle Sebte ve Melilla çevresindeki çitlere rağmen bazıları yüzerek geçiş denemesi yapıyor. İspanyol resmi kanalı 27 Temmuz'da yaklaşık 54 çocuğun Fas'tan yüzerek Sebte'ye ulaştığını ve çocukların geçici merkezlere yerleştirildiğini bildirdi.
Ayrıca kuzeydeki El-Fenidik bölgesinde 7-9 Eylül 2024 tarihlerinde aralarında gençler ve çocukların da bulunduğu yaklaşık 3 bin kişi İspanya'ya yasa dışı yollardan geçmeye çalıştı, girişim güvenlik güçleri tarafından engellendi ve yetkililer 152 kişiyi yasa dışı göç organizasyonu suçlamasıyla adli makamlara sevk etti.
Fas'ın Resmi Ekonomik ve Sosyal Konseyi ise Mayıs 2024 açıklamasında 15-24 yaş arası 1,5 milyon gencin işsiz olduğunu, 15-34 yaş aralığı dikkate alındığında işsiz sayısının 4,3 milyon olduğunu duyurdu. Konsey Başkanı Ahmed Rida Şami, bu durumun "dışlanma, hayal kırıklığı, göç düşüncesi ve sosyal bütünlüğün tehdit edilmesi" gibi sonuçlar doğurduğunu belirtti.
Uzman görüşleri ve hükümet önlemleri, kısa vadede göç girişimlerini sınırlandırmayı amaçlasa da uzun vadede eğitim reformları ve ekonomik entegrasyonun, çocuk göçünü azaltmada temel rol oynayacağı vurgulanıyor.
