Eski ekonomi yetkilileri Yüksek Mahkemeye Cook'un görevde kalmasını istedi
Görüşün özeti
ABD'de eski ekonomi yönetimlerinde görev yapmış yetkililer, Yüksek Mahkemeye sundukları görüş dilekçesinde Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'un görevde kalmasının sağlanmasını talep etti. Dilekçede, hükümetin Cook'un görevden alınması yönündeki talebinin kabul edilmesinin Fed'i siyasi etkilere açık hale getireceği ve halkın kurumun bağımsızlığına olan güvenini zedeleyeceği kaydedildi.
Görüş dilekçesinde yer alan değerlendirmede, "Mevcut durumu korumak, bu ülkede para politikasını yöneten sistemin bağımsızlığını ve istikrarını güvence altına alarak kamu yararına olacaktır." ifadesine yer verildi.
Davanın kısa geçmişi ve hukuki süreç
Başkan Donald Trump, 25 Ağustos'ta sosyal medya paylaşımında yayımladığı mektupta, Cook'u "mortgage sözleşmelerinde yanlış beyanlarda bulunduğu" gerekçesiyle görevden aldığını bildirmiş ve Fed Yasası uyarınca yetkisinin bulunduğunu belirterek "Fed Yönetim Kurulu üyeliği görevinden derhal alınmış bulunmaktasınız." ifadesini kullanmıştı.
Bu karara karşılık Lisa Cook yargıya başvurdu. Washington Bölge Yargıcı Jia Cobb, ortaya atılan iddiaların görevden alma için yeterli gerekçe teşkil etmediğine hükmederek Cook'un görevden alınmasını geçici olarak engelledi. Trump yönetimi, bu karara itiraz ederek alt mahkeme kararının durdurulması talebiyle temyiz mahkemesine başvurdu; temyiz başvurusu reddedildi. Sonrasında dosya Yüksek Mahkemeye taşındı ve yönetim, alt mahkeme kararının durdurulmasını talep etti.
Uzman görüşü ve olası etkiler
Görüş dilekçesini sunan eski yetkililer arasında eski Fed ve Hazine Bakanlığı mensupları da yer aldı. Dilekçede, Fed üyelerinin görevden alınmasına ilişkin bir kararın emsâl oluşturabileceği, bunun da para politikasının güvenilirliği ve etkinliği üzerinde uzun vadeli etkiler doğurabileceği vurgulandı. Eski yetkililer, bu tür bir kararın merkez bankasının siyasi baskılara karşı sağlamlığını zayıflatabileceği uyarısında bulundu.
Yargı sürecinin nasıl sonuçlanacağının Fed'in kurumsal özerkliği ve piyasa algısı açısından belirleyici olacağı, tarafların sunduğu hukuki argümanların Yüksek Mahkeme tarafından değerlendirilmesinin beklendiği belirtildi.