Erdoğan, G20 Liderler Zirvesi'nde küresel sorumluluk çağrısı yaptı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, küresel ekonomik toparlanma ve kapsayıcı büyüme için üye ülkelerin üzerlerine düşen sorumluluğu artırmaları gerektiğini vurguladı.
Kimseyi geride bırakmama vurgusu ve gelişmekte olan ülkelere dikkat
Erdoğan, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nin temel taahhüdü olan "kimseyi geride bırakmama" ilkesine dikkat çekti ve dünya genelinde her 10 kişiden birinin hâlâ aşırı yoksullukla mücadele ettiğini hatırlattı. Bu bağlamda, küresel kalkınma yardımlarında gözlenen düşüşlerin özellikle Afrika kıtası için ağır kayıplara işaret ettiğini belirtti; 2024'te toplam küresel kalkınma yardımlarının yüzde 9 azaldığını ve 2025'te yüzde 17'lere varan düşüşlerin beklendiğini aktardı.
Türkiye'nin katkıları ve finansman modelleri
Erdoğan, Türkiye'nin komşusu açken tok yatmayan anlayışla hareket ettiğini belirterek resmi kalkınma yardımlarının 2023'te 6,8 milyar dolar seviyesinden 2024'te 7,4 milyar dolara yükseldiğini söyledi. Ancak bu yardımların hedeflere ulaşmak için yetersiz olduğunu ifade ederek, özellikle en az gelişmiş ülkelerde yerel kaynakların harekete geçirilmesiyle sürdürülebilir kalkınma finansman modelleri geliştirilmesinin önemine işaret etti.
Küresel ticaretin rolü ve yeni politika araçları gerekliliği
Erdoğan, küresel finans krizi öncesi ticaretin küresel büyümenin en güçlü motoru olduğunu, ancak kriz sonrası dönemde bu etkinin azaldığını vurguladı. Verilere atıfta bulunarak 1987-2007 döneminde dünya ticareti yıllık ortalama yüzde 7 artarken, 2008-2024 döneminde yüzde 3'lere gerilediğini belirtti. Bu çerçevede, küresel ticaretin yeniden canlanması için daha köklü bir uluslararası işbirliği, yeni politika araçları ve sürdürülebilir tedarik zincirleri gerektiğini kaydetti.
Ticaret kuralları, Dünya Ticaret Örgütü ve özel muamele ilkesi
Konuşmasında uluslararası ticaret kurallarının kalkınmayı destekleyecek şekilde güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Erdoğan, özellikle Dünya Ticaret Örgütü nezdinde özel ve lehte muamele ilkesine bağlılığın teyit edilmesini önemli gördüğünü belirtti.
Borçluluk, Türkiye'nin durumu ve adil yeniden yapılandırma çağrısı
Erdoğan, dünya genelinde toplam borçluluk oranının küresel hasılanın yüzde 324'üne ulaştığını, Türkiye'de ise bu oranın yüzde 89 seviyesinde seyrettiğini söyledi. Bu görece düşük borçluluk düzeyinin Türkiye'ye yapısal dönüşümü hızlandırma ve yatırımlar için ek kaynak ayırma imkanı sağladığını belirtti.
Diğer yandan düşük gelirli ülkelerin genellikle bu mali alana sahip olmadığını, yüksek finansman maliyetleriyle daralan mali alanda sıkıştıklarını aktardı. Birleşmiş Milletler'in 2025 borç raporuna atıfla, 3,4 milyar insanın yaşadığı ülkelerde faiz ödemelerinin sağlık ve eğitim harcamalarını aştığını hatırlattı ve borç yeniden yapılandırma süreçlerinde adil ve eşit muameleye dayalı bir yaklaşım benimsenmesini desteklediklerini söyledi.
Somut işbirliği çağrısı
Erdoğan, Gana ve Etiyopya'nın borçlarının yeniden yapılandırılması sürecinde Türkiye'nin katkı sağladığını ve alınan mesafeyi memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, bu örneklerden hareketle kimsenin geride bırakılmadığı daha kapsayıcı bir küresel ekonomi inşasında tüm G20'yi daha fazla sorumluluk üstlenmeye davet etti.
CUMHURBAŞKANI RECEP TAYYİP ERDOĞAN, GÜNEY AFRİKA’NIN JOHANNESBURG KENTİNDE DÜZENLENEN G20 LİDERLER ZİRVESİ’NDE KONUŞTU.
