Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2015-2024 döneminin iklim değişikliğinin etkilerinin hızla arttığı ve kayıtlara "en sıcak 10 yıl" olarak geçtiğini bildirdi. WMO, iklim değişikliğine ve bunun Dünya üzerindeki etkilerine ilişkin yeni bir rapor yayımladı.
Raporda, 2024'te küresel sıcaklıkların ilk kez 1850-1900 yıllarındaki sanayi öncesi döneme göre 1,5 santigrat dereceden fazla arttığı aktarıldı. 2024'te kaydedilen rekor sıcaklıkların başlıca nedeninin sera gazı emisyonlarındaki artış olduğu belirtildi. Ayrıca, gezegeni serinleten La Nina hava olayının sıcaklık artışına neden olan El Nino’ya dönüşmesinin de bu yükselişi hızlandırdığı ifade edildi.
Güneş döngüsündeki değişikliklerin, büyük volkanik patlamaların ve soğutucu aerosollerdeki azalmanın da bu sıcaklık artışına katkıda bulunduğu vurgulandı. Raporda, iklim değişikliğiyle mücadelede hava, su ve iklim hizmetlerine yatırım yapmanın "her zamankinden daha önemli" hale geldiği belirtildi.
Okyanuslar ve Küresel Sıcaklıklar
Raporda, atmosferde kaydedilen karbondioksit, metan ve azot oksit seviyelerinin son 800 bin yılın en yüksek seviyesine ulaştığı bilgisi paylaşıldı. 2024'ün, son 65 yılın "en sıcak okyanus yılı" olduğu belirtildi. Okyanuslardaki sıcaklık artışının deniz ekosistemlerinde bozulmaya ve biyolojik çeşitlilik kaybına yol açtığı ifade edildi.
Buzullar ve Deniz Seviyesi
Antarktika'daki buzul alanının son 3 yılda en düşük seviyeye indiği ve buzulların kütle kaybının bugüne kadar kaydedilen en yüksek seviyeye ulaştığı kaydedildi. Deniz seviyesindeki yükselme oranının 1993'te ilk uydu kayıtlarının alınmaya başlamasından bu yana 2 katına çıkarak 2024'te en yüksek seviyeye ulaştığına dikkat çekildi.
Okyanuslardaki asitlenmenin giderek arttığı belirtilerek, bu durumun mercan resifleri ve balıkçılıktan elde edilen gıda üretimini olumsuz etkilediği vurgulandı. Ayrıca, 2024'te iklim etkilerinin yol açtığı doğal felaketler sonucu yerlerinden edilen kişilerin sayısının son 16 yılda kaydedilen en yüksek düzeye ulaştığı bildirildi.
Aşırı Hava Olaylarının Etkileri
WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, "Tek bir yılda 1,5 santigrat derecenin üzerinde ısınma, Paris Anlaşması’nın uzun vadeli sıcaklık hedeflerinin ulaşılamaz hale geldiğini göstermez. Ancak bu, hayatlarımızı, ekonomilerimizi ve gezegenimizi artan risklere maruz bıraktığımızı gösteren bir uyarıdır," ifadelerine yer verdi.
Saulo, dünya genelindeki ülkelerin sadece yarısında yeterli erken uyarı sistemlerinin bulunduğunu belirterek, bu durumun acilen değişmesi gerektiğini vurguladı. 2024 yılı verileri, okyanusların ısınmaya devam ettiğini ve deniz seviyelerinin yükseldiğini destekler nitelik taşıdığını belirtti.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise, "Gezegenimiz giderek daha fazla tehlike sinyali veriyor ancak bu rapor, küresel sıcaklık artışını uzun vadede 1,5 santigrat derece ile sınırlamanın hala mümkün olduğunu gösteriyor. Liderler harekete geçmeli, halkları ve ekonomileri için ucuz ve temiz yenilenebilir enerji fırsatlarını değerlendirmeli," şeklinde konuştu.
