Doç. Dr. İrfan Koca: Teknoloji kullanımının omurga sağlığı üzerindeki etkileri
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. İrfan Koca, gençlerde dahi sık görülen bel ve boyun fıtıklarına ilişkin uyarılarında modern yaşam alışkanlıklarının omurga sağlığını nasıl etkilediğini değerlendirdi.
Koca, uzun süre yanlış pozisyonda oturmanın ve artan telefon ile bilgisayar kullanımının omurgayı destekleyen kasları zayıflattığını belirterek, "Kaslar zayıfladığında disk yapıları üzerindeki yük artıyor ve fıtık gelişimi kolaylaşıyor. Ani, kontrolsüz ve omurgayı zorlayan hareketler de diğer önemli risk faktörüdür" dedi.
Belirtiler ve ilk yapılması gerekenler
Doç. Dr. Koca, ani başlayan bel veya boyun ağrısı, kola ya da bacağa yayılan ağrı, uyuşma, karıncalanma ve güç kaybı gibi şikâyetlerin ciddiye alınması gerektiğini vurguladı. Koca, "Hastalar bu belirtileri geçiştirmemeli; ilk adım mutlaka uzman bir hekime başvurmaktır. Çünkü her ağrının nedeni fıtık olmayabilir" ifadelerini kullandı.
Tanı sürecinde dikkat edilecekler
Tanı koymada ayrıntılı hasta öyküsü ve fizik muayenenin belirleyici olduğunu söyleyen Koca, gerekli durumlarda kan tahlili ve MR görüntülemenin yapıldığını ifade etti. Uzman, "MR’da görülen her bulgu hastanın şikâyetlerinin nedeni olmayabilir. Bu yüzden hekimin değerlendirmesi ve deneyimi son derece önemlidir" dedi.
Tedavi: Ameliyatsız yaklaşımlar öncelikli
Halk arasında yaygın olan "Her fıtık ameliyat gerektirir" algısının yanlış olduğunu belirten Koca, tedavide ilk aşamada genellikle konservatif yöntemlerin tercih edildiğini açıkladı. Uygulanan yöntemler arasında şu yaklaşımlar yer alıyor:
Fizik tedavi uygulamaları (sıcak-soğuk tedavisi, elektroterapi, ultrason, traksiyon, manuel terapi), kişiye özel kas güçlendirme ve egzersiz programları, doğru duruş ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile nöralterapi, proloterapi ve ozon tedavisi gibi tamamlayıcı yöntemler.
Koca, uygun yönetim ve hastanın tedaviye uyumu ile ameliyatsız çözümlerin oranının çok yüksek olduğunu belirterek, "Hastanın sabırlı olması çok önemlidir. Boyun ve bel fıtıkları yüzde 95-99 oranında ameliyatsız tedavi edilebilmektedir" dedi.
Ameliyat gerektiren durumlar
Ameliyatın sadece belirli klinik bulgular varlığında gündeme geldiğini vurgulayan Koca, şu durumların cerrahi gerektirebileceğini sıraladı: Kolda veya bacakta belirgin kuvvetsizlik gelişmesi, idrar-gaita kontrolünde bozulma gibi acil nörolojik bulgular ve uygulanan tedavilere rağmen 6-8 hafta içinde geçmeyen şiddetli ağrı.
İyileşmeyi destekleyen günlük öneriler
Uzman, fıtık hastalarının günlük yaşamda dikkat etmesi gerekenleri özetledi: düzenli egzersiz ve core kaslarını güçlendirme, doğru duruş alışkanlıkları, kilo kontrolü, uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan kaçınma, bilinçsiz ağır yük kaldırmama ve sigara kullanmama.
Toplumdaki yanlış kanılar
Doç. Dr. Koca, toplumda sıkça karşılaşılan yanlış algılara da değindi: "Fıtığım var, hareket etmeyeyim" düşüncesinin aksine uygun hareket ve egzersiz tedavinin temelidir. Ayrıca "Büyük fıtık kesin ameliyat demek" ya da "Fizik tedaviden fayda görmeyen hastanın tek seçeneği ameliyattır" gibi genellemelerin doğru olmadığını, çünkü klinik tabloyun MR sonucundan daha önemli olduğunu ve tamamlayıcı tedavilerin birçok hastayı ameliyattan kurtardığını söyledi.
Yol haritası: Doğru yönetimle kontrol mümkün
Doç. Dr. Koca, bel ve boyun fıtığı şüphesi olanlara şu adımları önerdi: uzman hekime başvurmak, muayene ve gerekirse MR ile net tanı koymak, kişiye özel fizik tedavi ve egzersiz programı uygulamak, yaşam tarzı düzenlemeleriyle omurgayı korumak ve gerekli durumlarda diğer tedavi seçeneklerini değerlendirmek. Koca, "Fıtık hastalığı doğru yönetildiğinde büyük oranda kontrol altına alınabilir. Önemli olan zamanında bu alanda uzman bir hekime başvurmak ve bilimsel tedavi yöntemlerinden şaşmamaktır" diyerek sözlerini tamamladı.
DOÇ. DR. İRFAN KOCA: "TEKNOLOJİ KULLANIMI ARTTIKÇA FITIK ORANI YÜKSELİYOR"
