Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz: OVP sonrası öncelikler — Çelik Kubbe, büyüme ve sosyal konut
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde 2026-2028 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) sunumunun ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Yılmaz, savunma sanayisi, ekonomik büyüme ve sosyal harcamalar başta olmak üzere programın önceliklerini ortaya koydu.
OVP sunumu ve büyüme-değerlendirmesi
Yılmaz, enflasyonun düştüğü ve öngörülebilirliğin arttığı bir ortamın yatırım ve büyüme için elverişli olduğunu belirtti. Enflasyonla büyüme arasında çelişki olmadığını ifade ederek, Türkiye'nin ekonomik tarihinde düşük enflasyon dönemlerinde daha sürdürülebilir ve yüksek büyümelerin görüldüğünü söyledi.
Yılmaz, 2025'in ikinci çeyreğinde %4,8 gibi yüksek bir büyüme oranı olduğunu ancak bunun baz, mevsim ve takvim etkilerinden etkilendiğini vurguladı. Yıl geneline ilişkin büyüme performansını %3,3 olarak açıkladıklarını, daha önce öngördükleri %4 hedefinin ise küresel ve bölgesel gelişmelerle etkilendiğini belirtti. Ayrıca işsizlik oranının tek haneli düzeylerde seyrettiğini kaydetti.
Kur hesabı yöntemi
Dalgalı kur rejimi uygulandığını anımsatan Yılmaz, kur seviyesinin piyasanın arz-talep koşullarıyla belirlendiğini söyledi. Spekülatif hareketler veya manipülasyon durumlarında ilgili kurumların müdahalede bulunduğunu hatırlattı.
Orta vadede yapılan kur hesabı yöntemini açıklayan Yılmaz, 2025 sonuna ilişkin kısa vadeli döviz kuru tahminlerinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarının referans alındığını bildirdi. Program dönemi varsayımlarında ise dolar kurunda herhangi bir reel değerlenme veya değer kaybı olmayacağı, yıllık ortalamada sıfır reel değerlenme kuralı esas alınarak hesap yapıldığını söyledi. Ayrıca, dolar kurundaki artışın ABD enflasyon tahmini ile programda öngörülen enflasyon tahmini arasındaki fark kadar öngörüldüğünü belirtti ve bunun bir hesaplama kuralı olduğunu vurguladı.
Deprem harcamaları ve sosyal konut
Deprem harcamalarının azalmasının mali alanda bir alan açacağını ancak harcamaların 2026 ve 2027'de de devam edeceğini söyleyen Yılmaz, hak sahiplerine konut teslimiyle deprem harcamalarının sona ermediğini, ilave inşaat ve altyapı çalışmalarının sürdüğünü ifade etti.
Bu çerçevede açılacak mali alanın öncelikli olarak sosyal konut ve kentsel dönüşüm alanlarında kullanılacağını söyledi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın sosyal konut için ciddi bir hazırlığı olduğuna dikkat çekti ve deprem harcamalarındaki azalmaya paralel olarak sosyal konut harcamalarının artacağını vurguladı.
Savunma sanayisi: Çelik Kubbe ve öncelikler
Yılmaz, dünyada savunma harcamalarının arttığına ve NATO'nun 2035'e kadar savunma harcamalarını %5'e çıkarma hedefi bulunduğuna işaret etti. Türkiye'nin savunma sanayisinde bir dönüşüm yaşadığını, yerlilik oranının %20'lerden %80'in üstüne çıktığını belirtti.
Çelik Kubbe, odağımızdaki bir proje olacak. Yılmaz, hava savunma sistemleri, caydırıcı sistemler ve dronlar gibi mekanizmaların öncelikli alanlar arasında yer aldığını ve Türkiye'nin bu alanlarda önemli mesafe kat etmeye devam edeceğini söyledi. Savunma sanayisinin üç temel faydasını güvenlik, bağımsızlık ve ekonomik-sosyal refah olarak tanımladı.
Yılmaz, savunma sanayisinin büyük bir ihracat kalemi haline geldiğini, yakın gelecekte iki haneli ihracatlar ve 10 milyar dolara yaklaşma hedefinin bulunduğunu, bunun nitelikli istihdam ve yüksek katma değerli ihracat sağladığını kaydetti.
Büyüme potansiyeli ve istihdam politikaları
Temel hedefin toplam faktör verimliliğini artırmak olduğunu söyleyen Yılmaz, bu yılki büyümede verimlilik artışının belirleyici olduğunu; büyümenin yarıdan fazlasının toplam faktör verimliliği artışından geldiğini belirtti. Daha rekabetçi bir ortam, iyi işleyen kurumsal yapılar, daha az bürokrasi, dijitalleşme, beşeri sermaye ve mesleki eğitime yapılan yatırımlarla verimliliğin sürdürüleceğini aktardı.
Önceliklendirilen beş alanı beşeri sermaye, gıda, sosyal konut, enerji ve lojistik olarak sıralayan Yılmaz, bu çalışmaların hem enflasyonla mücadeleye katkı sunacağını hem de büyüme perspektifini güçlendireceğini belirtti. AR-GE, yenilik ve girişimciliğe yatırım yapmaya devam edeceklerini söyledi.
Yılmaz, işsizlikte uzun süredir tek haneli rakamların korunduğunu vurgulayarak, OVP'de öngördükleri işsizlik tahmininin bu yıl için %9'un üzerinde olduğunu, ancak şu anda yaklaşık %8,5 seviyesinde beklediklerini ve dönem sonunda ilk kez 2005'ten itibaren serinin oluşmaya başladığı yıldan bu yana %8'in altına inileceğini ifade etti.
Atıl iş gücünü azaltmaya yönelik önlemler
OVP'de ilk defa atıl iş gücüne ilişkin politikaların geniş şekilde ele alındığını söyleyen Yılmaz, EUROSTAT ve TÜİK verilerindeki farklılıklara değindi. Potansiyel iş gücünü harekete geçirmek için bakım ve kreş hizmetlerinin geliştirilmesi, kadınların iş gücüne girişinin kolaylaştırılması ve mesleki eğitimin güçlendirilmesinin önemli olduğunu belirtti.
Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde mesleki eğitimin ön plana çıktığını aktaran Yılmaz, bu tedbirlerle hem işsizlik oranını hem de atıl iş gücünü aşağı çekmeyi hedeflediklerini söyledi.
(Sürecek)
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğü giren 2026-2028 dönemini içeren Orta Vadeli Program'ı (OVP) açıkladı.
