Toplantı Detayları
Çin-Hindistan Sınır Sorunu Özel Temsilcileri Toplantısı, 2019'dan bu yana ilk kez düzenlendi. Toplantı, Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ve Hindistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Ajit Doval başkanlığındaki heyetlerin Pekin'de bir araya gelmesiyle gerçekleştirildi.
Geri Planda Yatan Tarih
Toplantı, 2020 yılında Himalayalar'daki ihtilaflı sınır bölgesinde yaşanan çatışmaların ardından askıya alınmıştı. Bu toplantı, 5 yıl aradan sonra tarafların yeniden diyalog kurma çabalarını simgeliyor.
6 Maddelik Mutabakat
Toplantı sonucunda taraflar, ihtilaflı sınır bölgesindeki sorunları çözmek amacıyla 6 maddelik bir mutabakata vardı. Mutabakatın başlıca unsurları şunları içeriyor:
- Gerilimin giderilmesine yönelik olarak ekim ayında ulaşılan anlaşmanın uygulanmasının sürdürülmesi.
- Sınır sorunlarının ikili ilişkilerin gelişimini etkilememesi gerektiği vurgusu.
- 2025'te adil ve karşılıklı uzlaşılabilir bir çözüm bulunması için pozitif adımlar atılması.
- Sınır bölgelerinin yönetimi ve kontrolüne ilişkin kuralların iyileştirilmesi.
- Güven artırıcı önlemlerin uygulanması.
- Sınır ötesi temasların güçlendirilmesi ve işbirliği sağlanması.
Gelecek Adımlar
Özel Temsilciler Toplantısı mekanizmasının güçlendirilmesi amacıyla diplomatik ve askeri müzakerelerin eş güdümünün artırılmasına yönelik irade beyanında bulunuldu. Ayrıca, yeni tur toplantının gelecek yıl Hindistan'da yapılacağı belirtildi.
Uluslararası ve Bölgesel İşbirliği
Taraflar, ikili, uluslararası ve bölgesel konularda kapsamlı görüş alışverişinde bulundu. Bu görüşmelerin, uluslararası barış ve istikrar için önemli bir katkı sağlayacağı ifade edildi.
Sınır Anlaşmazlığının Arka Planı
Çin ile Hindistan arasındaki sınır hattı, Himalaya Dağları'nın çevrelediği 3 bin 500 kilometrelik belirsiz bir alanı kapsamaktadır. Bu bölgedeki egemenlik tartışmaları, sık sık iki ülke arasında gerginliğe neden olmaktadır. Örneğin, Pekin yönetimi Arunaçal Pradeş eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik toprakta hak iddia ederken, Yeni Delhi de Aksay Çin Platoları'nı kapsayan 38 bin kilometrekarelik alanın işgal edildiğini savunmaktadır.
Son Gelişmeler ve Gerginlikler
Son olarak, 15 Haziran 2020'de Ladakh bölgesindeki Galvan Vadisi'nde meydana gelen çatışmada 20 Hint askeri hayatını kaybetmiş, Çin ise 4 askerinin öldüğünü açıklamıştır. O tarihten bu yana iki ülkenin askeri birlikleri sınırda teyakkuz halinde bulunmakta ve karşılıklı askeri hazırlıklar artmıştır.