Çin, Japonya'nın Fukuşima Dai-içi Nükleer Santrali'nde bulunan radyoaktif atık suyu okyanusa boşaltma kararının ardından bu ülkeden ithal edilen deniz ürünlerine getirdiği yasağı kısmen kaldırdığını duyurdu.
Çin Gümrükler Genel İdaresi'nden yapılan açıklamada, Japonya'nın bazı bölgelerinden deniz ürünü ithalatının koşullu olarak devam edeceği belirtildi. Açıklamada, halihazırda süren uzun dönemli uluslararası denetimlerde ve Çin'in bağımsız numune incelemelerinde Fukuşima'daki radyoaktif suyun tahliyesinden kaynaklanan anormalliğe rastlanmadığı vurgulandı. Bu karar, Japonya'nın ihraç deniz ürünlerinin kalitesi ve güvenliğine dair verdiği güvencelere dayanarak alındı.
Japon ihracatçılarının deniz ürünlerinin satışı için Çin’de kayıt yaptırmaları, tüm ithal ürünlerin sağlık ve orijin sertifikaları ile radyoaktif madde test sonuçlarını ibraz etmeleri gerekmektedir.
Ancak Fukuşima’nın da aralarında bulunduğu Japonya'nın 10 bölgesi, bu yeni düzenlemenin kapsamı dışında tutulmuş olup, bu bölgelerden ithal deniz ürünlerine yönelik yasak devam edecektir.
Fukuşima'daki Atık Su ve Deniz Ürünleri Yasağı
Japonya, daha önce açıkladığı plan uyarınca Fukuşima'daki radyoaktif atık suyun okyanusa boşaltılmasına 24 Ağustos 2023 tarihinde başlamıştır. Çin, Japon hükümetinin eleştirilere rağmen bu tek taraflı boşaltma işlemini 'küresel kamu çıkarını hiçe sayan son derece bencil ve sorumsuz bir eylem' olarak nitelendirerek protesto etmiş ve Japonya'dan deniz ürünleri ithalatını durdurmuştur.
Tokyo hükümeti ise okyanusa boşaltılan radyoaktif atık suyun temiz suyla seyreltildiğini ve sudaki radyoaktif materyal miktarının insan sağlığı ve çevre için zararlı kabul edilen oranların 40'ta 1'i düzeyinde olduğunu savunmuştur.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), santralde yaptığı incelemelerin ardından, boşaltımın güvenlik standartlarına uygun olduğunu ve insanlara ile çevreye verebileceği zararın 'ihmal edilebilir düzeyde' olduğu sonucuna varmıştır.
İki ülke, Eylül 2024'te yapılan müzakerelerin ardından, Çin'in UAEA kuralları çerçevesinde uzun dönemli uluslararası denetime katılması ve bağımsız numune toplayarak inceleme yapabilmesine dair bir uzlaşmaya varmıştır. Pekin yönetimi, bu uzlaşmanın ardından, bağımsız numune toplama ve izleme süreçlerinin ardından, çevresel etki değerlendirmesinin bilimsel kanıtlarına bağlı olarak Japonya'dan deniz ürünleri ithalatına getirdiği yasağı 'aşamalı' olarak kaldıracağını bildirmiştir.
